Οι εκδότες στα... 10 βήματα!!!
Δέκα ερωτήσεις για λογαριασμό της σελίδας μας και δέκα απαντήσεις εκδοτών, τις οποίες όλοι θα θέλαμε να διαβάσουμε.
Η πρώτη συνέντευξη έγινε με τον κ. Γιάννη Χουτόπουλο (εκδ. Κύφαντα / διαβάζετε εδώ), η δεύτερη με τον κ. Γιάννη Τσαχουρίδη (εκδ. Γράφημα / διαβάζετε εδώ). Η τρίτη έγινε με την κα. Μαρία Κοκκίνου (εκδ. Πορφύρα / διαβάζετε εδώ). Η τέταρτη με τον κ. Νέστορα Πουλάκο (εκδ. Βακχικόν / διαβάζετε εδώ). Η πέμπτη έγινε με τον κ. Γκοβόστη (εκδ. Γκοβόστης / διαβάζετε εδώ). Η έκτη με τον κ. Χάρη Νικολακάκη (εκδ. Bell-Silk-Χαρλένικ / διαβάζετε εδώ). Η έβδομη έγινε με τον κ. Αχιλλέα Τριαντόγλου και την κα. Κατερίνα Τσίρη (εκδ. Ελκυστής / διαβάζετε εδώ). Η όγδοη με την κα. Γιοβάνα Βεσσαλά (εκδ. Κέλευθος / διαβάζετε εδώ). Η ένατη έγινε με τον κ. Μηνά Παπαγεωργίου, από τον Πρότυπo Όμιλο Πολιτισμού Πηγή (εκδ. iWrite, Πηγή, Δαιδάλεος / διαβάζετε εδώ). Η δέκατη με τον κ. Μιχάλη Σιδέρη (εκδ. Μιχάλη Σιδέρη / διαβάζετε εδώ). Παραθέτουμε σήμερα 28 Μαίου 2019, την ενδέκατη συνέντευξη της στήλης, με την κα. Σύσση Καπλάνη, από τις εκδόσεις Φίλντισι.
1. Ποια είναι τα κριτήρια με τα οποία επιλέγετε ποιους Έλληνες συγγραφείς θα εκδώσετε ή από ποιους ξένους θα αγοράσετε τα δικαιώματα για να εκδοθούν στην Ελλάδα;
Σ.Κ.: Πρώτο και βασικό είναι να διαβάσουμε το βιβλίο και να μας αρέσει, είτε αυτό έχει γραφτεί από Έλληνα συγγραφέα ή ξένο. Βοηθητικό ρόλο σε μια τέτοια απόφασή μας, κατέχει η περίπτωση το βιβλίο να μην είναι το πρώτο του συγγραφέα αλλά να έχουν προηγηθεί εκδόσεις, οι οποίες έτυχαν αποδοχής από το ελληνικό βιβλιόφιλο κοινό (για παράδειγμα το βιβλίο του Έριχ Χακλ «Αναζητώντας τη Ζιντονί» που κυκλοφόρησε πρόσφατα). Επ’ουδενί δεν είναι καθοριστικό όμως, εάν σκεφτείτε πως η Χαρούλα Βερίγου («Αύριο νυχτώνει φθινόπωρο», «Μια κούρσα για τη Χαριγένεια», «Αύριο στάχυα οι λέξεις» κλπ.) ο Γιώργος Πολυχρονίδης («Κόκκινο φεγγάρι πάνω από το ποτάμι», «Κατάρες»), ο Γιάννης Παπαθεοδώρου («Καταπίστευμα», «Νυκτανθή», «Αντιφωνίες») και άλλοι λογοτέχνες πρωτοεκδόθηκαν από τις εκδόσεις Φίλντισι και συνεχίζουν.
2. Τα τελευταία χρόνια παρατηρείται μια αφθονία παραγωγής τίτλων σε κάθε σεζόν. Θεωρείτε ότι αυτό βοήθησε και εμπορικά το Βιβλίο;
Σ.Κ.: Παλιότερα, διότι το είχα ζήσει κι αυτό ως σύμβουλος εκδόσεων. Τότε, οι τίτλοι που κυκλοφορούσαν ήταν πολύ περισσότεροι. Ακόμη, είναι αρκετοί σε σχέση με την ανταπόκριση του ελληνικού κοινού, όμως πλέον έχει μειωθεί θεαματικά το τιράζ, έχουν καθιερωθεί οι ψηφιακές εκτυπώσεις, ως συνέπεια, και ναι μεν κυκλοφορούν αρκετοί τίτλοι αλλά σε λιγότερα αντίτυπα. Η πρώτη τοποθέτηση που κάναμε πριν 7 χρόνια -όταν πρωτοδημιουργήθηκαν οι εκδόσεις Φίλντισι- ήταν περισσότερα από 100 βιβλία, τώρα είναι λιγότερα από 50, διότι και οι χοντρέμποροι ή τα βιβλιοπωλεία δεν αντέχουν να αποθηκεύσουν πολλά αντίτυπα και οι παραγγελίες τους είναι περιορισμένες. Ένα βιβλίο ζητούν από ένα χοντρέμπορο κι εκείνος μας παραγγέλνει δύο.
3. Θεωρείτε ότι οι Έλληνες διαβάζουν αρκετά για να στηρίξουν όλη αυτή τη βιβλιοπαραγωγή κάθε χρόνο;
Σ.Κ.: Το αποδεικνύουν οι αριθμοί, δεν το θεωρώ απλώς, πως οι Έλληνες κατ’ αρχήν αλλά κι οι Ελληνίδες (οι οποίες είναι σαφώς περισσότερες από το ανδρικό αναγνωστικό κοινό) δεν είναι τόσες ώστε να πούμε πως η ενασχόληση με το βιβλίο στην Ελλάδα είναι de facto επικερδής.
4. Υπάρχει χώρος για νέους εκδότες ή έχει έρθει η ώρα των συγχωνεύσεων και των... αποχαιρετισμών;
Σ.Κ.: Ποτέ δεν υπήρχε χώρος για νέους εκδότες, αυτό δεν σημαίνει πως δεν έπρεπε και δεν βγήκαν καινούργιοι τα τελευταία χρόνια και δεν αποχώρισαν άλλοι. Όσο αντέξουμε. Κλείνουμε τις χρονιές τραγουδώντας: «Είμαστε ακόμη ζωντανοί στη σκηνή...»
5. Τελικά η επαναφορά της «ενιαίας τιμής βιβλίου» βοήθησε ή έβλαψε την αγορά του βιβλίου στην Ελλάδα, δεδομένου ότι υπάρχουν φαινόμενα καταστρατήγησής της από «νέους παίκτες» ξένους προς το Βιβλίο (αλυσίδες πολυκαταστημάτων που πωλούν και βιβλία);
Σ.Κ.: Τα μικρά βιβλιοπωλεία σίγουρα έχουν χάσει και αρκετά κλείνουν ή γίνονται κυρίως χαρτοπωλεία. Το φαινόμενο το ζήσαμε με τα μπακαλικάκια της γειτονιάς και τα σούπερ μάρκετ πριν χρόνια. Ήρθε και η ώρα του βιβλίου. Ναι, δεν είναι ό,τι καλύτερο. Ευκαιρίες για γκρίνια έχουμε πολλές. Δυστυχώς, για μένα την πολυτέλεια να γκρινιάζω δεν την έχω -προτιμώ, όσο μπορώ, να δουλεύω. Άλλωστε, θέλω να πιστεύω πως τα καλά βιβλία δεν χάνουν, ό,τι και να γίνει. Το μικρό, σίγουρα, απαιτητικό αναγνωστικό κοινό θα τα βρει και θα τα αγοράσει.
6. Ηλεκτρονικό βιβλίο: Θεωρείτε ότι τα μερίδια αγοράς του είναι ικανοποιητικά; Υπάρχει μέλλον ή δεν θα αγγίξει την Ελλάδα η εξέλιξη;
Σ.Κ.: Νομίζω πως οι Έλληνες είμαστε παραδοσιακοί, ακόμη, στις επιλογές μας. Οι νεότερες γενιές είναι εξοικειωμένες με την ανάγνωση ηλεκτρονικών βιβλίων. Οι γενιές αυτές διαβάζουν όμως; Δεν είμαι απόλυτα σίγουρη. Οι παλιότεροι θα προτιμήσουν το βιβλίο και τη μυρωδιά του χαρτιού στο πρώτο άνοιγμά του κι ας τους χαράξει το δάχτυλο, κάποιες φορές, η φρεσκοκομμένη σελίδα.
7. Δραστηριοποιήστε και στο χώρο του ηλεκτρονικού βιβλίου; Αν ναι, διατηρείτε ενιαία πλατφόρμα πωλήσεων και έντυπων βιβλίων ή είναι χωριστές δραστηριότητες;
Σ.Κ.: Όχι, δεν κυκλοφορούμε e-books. Όσοι συγγραφείς μας θέλουν να ανεβάσουν κάποιο κείμενό τους, διήγημα, ποίημα στο διαδίκτυο το κάνουν μέσω του blog τους, το οποίο συχνά τους δημιουργούμε και συντηρούμε.
8. Η επέλαση των νέων τεχνολογιών μοιραία συμπαρέσυρε και το Βιβλίο τουλάχιστον ως προς τους τρόπους επικοινωνίας του στο αναγνωστικό κοινό. Θεωρείτε ότι σας προσφέρεται πλέον ένα νέο εργαλείο ή προτιμάτε κυρίως τους παραδοσιακούς τρόπους επαφής με τον αναγνώστη, που βέβαια κοστίζουν περισσότερο και σε κόπο και σε χρήμα;
Σ.Κ.: Σαφώς μοιάζει πιο εύκολο να επικοινωνήσεις μια νέα έκδοση μέσω social media, από το να περιμένεις εάν και εφ’ όσον, για κάμποσους λόγους, θα γίνει μια παρουσίαση του βιβλίου ή θα γραφτεί μια κριτική από μια εφημερίδα ή ένα περιοδικό. Βέβαια, ουαί κι αλίμονο εάν εναποθέσεις τις ελπίδες σου για μια εκδήλωση-παρουσίαση βιβλίου στην εικονική πραγματικότητα των social media, κινδυνεύεις να περάσεις ένα... ευχάριστο βράδυ παρέα μόνο με τον συγγραφέα.
9. Υπάρχουν περιπτώσεις συγγραφέων που μετανιώσατε τη μη έκδοση πονημάτων τους εσείς εξ’ αρχής και τους «διεκδικήσατε» στη συνέχεια;
Σ.Κ.: Όχι, δεν θυμάμαι τέτοια περίπτωση. Την αντίθετη περίπτωση θυμάμαι. Να αναλαμβάνεις έναν πρωτοεμφανιζόμενο συγγραφέα, να τον στηρίζεις με επιμέλεια, όχι μόνο διόρθωση, του βιβλίου του, παρουσιάσεις, δημοσιεύματα και στη συνέχεια εκείνος-η να φεύγει για έναν άλλο εκδοτικό οίκο κι ύστερα άλλον κλπ.
10. Έχετε κάτι να προτείνετε που θα μπορούσε να βελτιώσει κάτι από τα κακώς κείμενα ήδη από αύριο;
Σ.Κ.: Δεν είμαι καλή στα θαύματα.
Ανακαλύψτε τα βιβλία των εκδόσεων Φίλντισι εδώ.
1. Ποια είναι τα κριτήρια με τα οποία επιλέγετε ποιους Έλληνες συγγραφείς θα εκδώσετε ή από ποιους ξένους θα αγοράσετε τα δικαιώματα για να εκδοθούν στην Ελλάδα;
Σ.Κ.: Πρώτο και βασικό είναι να διαβάσουμε το βιβλίο και να μας αρέσει, είτε αυτό έχει γραφτεί από Έλληνα συγγραφέα ή ξένο. Βοηθητικό ρόλο σε μια τέτοια απόφασή μας, κατέχει η περίπτωση το βιβλίο να μην είναι το πρώτο του συγγραφέα αλλά να έχουν προηγηθεί εκδόσεις, οι οποίες έτυχαν αποδοχής από το ελληνικό βιβλιόφιλο κοινό (για παράδειγμα το βιβλίο του Έριχ Χακλ «Αναζητώντας τη Ζιντονί» που κυκλοφόρησε πρόσφατα). Επ’ουδενί δεν είναι καθοριστικό όμως, εάν σκεφτείτε πως η Χαρούλα Βερίγου («Αύριο νυχτώνει φθινόπωρο», «Μια κούρσα για τη Χαριγένεια», «Αύριο στάχυα οι λέξεις» κλπ.) ο Γιώργος Πολυχρονίδης («Κόκκινο φεγγάρι πάνω από το ποτάμι», «Κατάρες»), ο Γιάννης Παπαθεοδώρου («Καταπίστευμα», «Νυκτανθή», «Αντιφωνίες») και άλλοι λογοτέχνες πρωτοεκδόθηκαν από τις εκδόσεις Φίλντισι και συνεχίζουν.
Σ.Κ.: Παλιότερα, διότι το είχα ζήσει κι αυτό ως σύμβουλος εκδόσεων. Τότε, οι τίτλοι που κυκλοφορούσαν ήταν πολύ περισσότεροι. Ακόμη, είναι αρκετοί σε σχέση με την ανταπόκριση του ελληνικού κοινού, όμως πλέον έχει μειωθεί θεαματικά το τιράζ, έχουν καθιερωθεί οι ψηφιακές εκτυπώσεις, ως συνέπεια, και ναι μεν κυκλοφορούν αρκετοί τίτλοι αλλά σε λιγότερα αντίτυπα. Η πρώτη τοποθέτηση που κάναμε πριν 7 χρόνια -όταν πρωτοδημιουργήθηκαν οι εκδόσεις Φίλντισι- ήταν περισσότερα από 100 βιβλία, τώρα είναι λιγότερα από 50, διότι και οι χοντρέμποροι ή τα βιβλιοπωλεία δεν αντέχουν να αποθηκεύσουν πολλά αντίτυπα και οι παραγγελίες τους είναι περιορισμένες. Ένα βιβλίο ζητούν από ένα χοντρέμπορο κι εκείνος μας παραγγέλνει δύο.
3. Θεωρείτε ότι οι Έλληνες διαβάζουν αρκετά για να στηρίξουν όλη αυτή τη βιβλιοπαραγωγή κάθε χρόνο;
Σ.Κ.: Το αποδεικνύουν οι αριθμοί, δεν το θεωρώ απλώς, πως οι Έλληνες κατ’ αρχήν αλλά κι οι Ελληνίδες (οι οποίες είναι σαφώς περισσότερες από το ανδρικό αναγνωστικό κοινό) δεν είναι τόσες ώστε να πούμε πως η ενασχόληση με το βιβλίο στην Ελλάδα είναι de facto επικερδής.
4. Υπάρχει χώρος για νέους εκδότες ή έχει έρθει η ώρα των συγχωνεύσεων και των... αποχαιρετισμών;
Σ.Κ.: Ποτέ δεν υπήρχε χώρος για νέους εκδότες, αυτό δεν σημαίνει πως δεν έπρεπε και δεν βγήκαν καινούργιοι τα τελευταία χρόνια και δεν αποχώρισαν άλλοι. Όσο αντέξουμε. Κλείνουμε τις χρονιές τραγουδώντας: «Είμαστε ακόμη ζωντανοί στη σκηνή...»
Σ.Κ.: Τα μικρά βιβλιοπωλεία σίγουρα έχουν χάσει και αρκετά κλείνουν ή γίνονται κυρίως χαρτοπωλεία. Το φαινόμενο το ζήσαμε με τα μπακαλικάκια της γειτονιάς και τα σούπερ μάρκετ πριν χρόνια. Ήρθε και η ώρα του βιβλίου. Ναι, δεν είναι ό,τι καλύτερο. Ευκαιρίες για γκρίνια έχουμε πολλές. Δυστυχώς, για μένα την πολυτέλεια να γκρινιάζω δεν την έχω -προτιμώ, όσο μπορώ, να δουλεύω. Άλλωστε, θέλω να πιστεύω πως τα καλά βιβλία δεν χάνουν, ό,τι και να γίνει. Το μικρό, σίγουρα, απαιτητικό αναγνωστικό κοινό θα τα βρει και θα τα αγοράσει.
Σ.Κ.: Νομίζω πως οι Έλληνες είμαστε παραδοσιακοί, ακόμη, στις επιλογές μας. Οι νεότερες γενιές είναι εξοικειωμένες με την ανάγνωση ηλεκτρονικών βιβλίων. Οι γενιές αυτές διαβάζουν όμως; Δεν είμαι απόλυτα σίγουρη. Οι παλιότεροι θα προτιμήσουν το βιβλίο και τη μυρωδιά του χαρτιού στο πρώτο άνοιγμά του κι ας τους χαράξει το δάχτυλο, κάποιες φορές, η φρεσκοκομμένη σελίδα.
7. Δραστηριοποιήστε και στο χώρο του ηλεκτρονικού βιβλίου; Αν ναι, διατηρείτε ενιαία πλατφόρμα πωλήσεων και έντυπων βιβλίων ή είναι χωριστές δραστηριότητες;
Σ.Κ.: Όχι, δεν κυκλοφορούμε e-books. Όσοι συγγραφείς μας θέλουν να ανεβάσουν κάποιο κείμενό τους, διήγημα, ποίημα στο διαδίκτυο το κάνουν μέσω του blog τους, το οποίο συχνά τους δημιουργούμε και συντηρούμε.
Σ.Κ.: Σαφώς μοιάζει πιο εύκολο να επικοινωνήσεις μια νέα έκδοση μέσω social media, από το να περιμένεις εάν και εφ’ όσον, για κάμποσους λόγους, θα γίνει μια παρουσίαση του βιβλίου ή θα γραφτεί μια κριτική από μια εφημερίδα ή ένα περιοδικό. Βέβαια, ουαί κι αλίμονο εάν εναποθέσεις τις ελπίδες σου για μια εκδήλωση-παρουσίαση βιβλίου στην εικονική πραγματικότητα των social media, κινδυνεύεις να περάσεις ένα... ευχάριστο βράδυ παρέα μόνο με τον συγγραφέα.
Σ.Κ.: Όχι, δεν θυμάμαι τέτοια περίπτωση. Την αντίθετη περίπτωση θυμάμαι. Να αναλαμβάνεις έναν πρωτοεμφανιζόμενο συγγραφέα, να τον στηρίζεις με επιμέλεια, όχι μόνο διόρθωση, του βιβλίου του, παρουσιάσεις, δημοσιεύματα και στη συνέχεια εκείνος-η να φεύγει για έναν άλλο εκδοτικό οίκο κι ύστερα άλλον κλπ.
10. Έχετε κάτι να προτείνετε που θα μπορούσε να βελτιώσει κάτι από τα κακώς κείμενα ήδη από αύριο;
Σ.Κ.: Δεν είμαι καλή στα θαύματα.
Ανακαλύψτε τα βιβλία των εκδόσεων Φίλντισι εδώ.
