Βιβλιοάποψη: "Παρακαταθήκη"

---Δημοσίευση: 25/07/2023---

Περίληψη οπισθόφυλλου:

Ένα μυθιστόρημα για το χρήμα και την εξουσία, την εμπιστοσύνη, την οικειότητα, αλλά και την ιδέα που έχουμε για τον εαυτό μας.

Παρά τη βουή και τον αναβρασμό της δεκαετίας του 1920, στη Νέα Υόρκη όλοι ξέρουν τον Μπέντζαμιν και την Έλεν Ρασκ. Εκείνος είναι ένας θρυλικός μεγιστάνας της Γουόλ Στριτ. Εκείνη η κόρη εκκεντρικών αριστοκρατών. Μαζί έφτασαν στην κορυφή ενός κόσμου που ο πλούτος μοιάζει ατέλειωτος, τη στιγμή που η δεκαετία της υπερβολής και της κερδοσκοπίας φτάνει στο τέλος της. Τι έπρεπε όμως να θυσιάσουν για να αποκτήσουν αυτή την τεράστια περιουσία; Αυτό είναι το κεντρικό θέμα ενός επιτυχημένου μυθιστορήματος του 1937 που φαίνεται πως έχει διαβάσει όλη η Νέα Υόρκη. Υπάρχουν ωστόσο και άλλες εκδοχές αυτής της ιστορίας προνομίων και εξαπάτησης.

Ο Hernan Diaz με μαεστρία καταφέρνει να ενώσει τις διαφορετικές αφηγήσεις, να τις κάνει να συνομιλούν μεταξύ τους και να κορυφώνονται, μέσω της οπτικής μιας γυναίκας που είναι αποφασισμένη να ξεχωρίσει την πραγματικότητα από τη φαντασία. Το αποτέλεσμα είναι ένα μυθιστόρημα που καλύπτει πάνω από έναν αιώνα και που κάθε νέα ανακάλυψη το καθιστά ολοένα και πιο συναρπαστικό. Η Παρακαταθήκη είναι ταυτόχρονα μια καθηλωτική ιστορία και ένα δεξιοτεχνικό λογοτεχνικό παζλ, που εμπλέκει τον αναγνώστη στην αναζήτηση της αλήθειας, ενώ παράλληλα θίγει τις απογοητεύσεις που συχνά φωλιάζουν στην καρδιά των προσωπικών σχέσεων, τη δύναμη του κεφαλαίου να στρεβλώνει τα πάντα και την ευκολία με την οποία η εξουσία μπορεί να χειραγωγήσει τις καταστάσεις.

Η άποψή μου:

(γράφει η Ρούλα Κεφάκη)

Η Παρακαταθήκη δεν είναι ένα μονόπλευρο βιβλίο. Είναι ένα κράμα μυθοπλασίας, χρηματιστηριακού οδηγού, πολιτικού μυθιστορήματος και προσωπικού ημερολογίου. Νήματα που δίνουν αρχικά την εντύπωση ότι κρέμονται άναρχα, τελικά ενώνονται τη σωστή στιγμή, σκορπίζοντας στο διάβα τους φιλοδοξίες, μυστικά, προσδοκίες, επιτυχίες, καταστροφές και ψέματα.

Το εγχείρημα του Ερνάν Ντίαζ είναι παράτολμο και -γι’ αυτό, αλλά όχι μόνο εξαιτίας αυτού- ενδιαφέρον. Ο αναγνώστης καλείται να έρθει σε επαφή με την οικονομική πραγματικότητα της Αμερικής στη δεύτερη και τρίτη δεκαετία του 20ού αιώνα, όταν περιουσίες δημιουργούνταν και αυτοκρατορίες χάνονταν με την ίδια ευκολία στο χρηματιστήριο της Νέας Υόρκης, με αποκορύφωμα το μεγάλο Κραχ του 1929.

Η σχέση του Μπέντζαμιν Ρασκ με το κεφάλαιο και η ευχέρεια που διαθέτει στις επενδύσεις είναι αντιστρόφως ανάλογη με τις κοινωνικές του δεξιότητες. Καταφέρνει ωστόσο να γοητεύσει την Έλεν, μια φιλάνθρωπο λάτρη της τέχνης και της μουσικής, ώστε να χτίσουν έναν στέρεο γάμο, να επεκτείνουν την περιουσία τους και να γίνουν ένα από τα πλέον γνωστά ζευγάρια στην καλή κοινωνία των ΗΠΑ.

Η ζωή του επιχειρηματία και της συζύγου του καταγράφεται στο μυθιστόρημα «Ομολογίες» του Χάρολντ Βάνερ, που αποτελεί το πρώτο κεφάλαιο της «Παρακαταθήκης». Εδώ ο Μπέντζαμιν Ρασκ παρουσιάζεται άτεγκτος, ναρκισσιστής, εκμεταλλευτής των οικονομικά αδύναμων και έτοιμος να αρπάξει κάθε χρηματιστηριακή ευκαιρία, πατώντας επί πτωμάτων. Η Έλεν εμφανίζεται ως μια ευφυής, πλην αμφιλεγόμενη προσωπικότητα, η οποία καταλήγει να χάνει τα λογικά της και νοσηλεύεται σε ψυχιατρική κλινική.

Στο δεύτερο κεφάλαιο του βιβλίου, ο ήρωας της υπόθεσης, ένας εκ των ρυθμιστών της αμερικανικής οικονομίας και άρα κομμάτι της ιστορίας της, αποκαλύπτεται με το όνομα Άντριου Μπέβελ. Έχοντας χάσει τη γυναίκα του, Μίλντρεντ, ο επιχειρηματίας επιθυμεί να καταγραφεί η επαγγελματική και προσωπική του ζωή με τους δικούς του όρους, αναθέτοντας στη νεαρή Άιντα να καταγράψει -και να τακτοποιήσει στο χαρτί- τις σκέψεις του. Είναι η δική του αλήθεια η πραγματική ή αυτή που αποκαλύπτει η ίδια η Άιντα στο τρίτο κεφάλαιο, μεταφέροντας την ιστορία από τη δική της πλευρά, μετά τις ανακαλύψεις της για τον αληθινό χαρακτήρα της Μίλντρεντ;

Η Παρακαταθήκη ανοίγει στον αναγνώστη ένα παράθυρο στην Αμερική της Μεγάλης Ύφεσης, δημιουργεί εύλογα ερωτήματα για την αμφιλεγόμενη ηθική της επιχειρηματικότητας και του επιτρέπει να κοιτάξει πέρα και πίσω από τη γοητεία της εξουσίας. Η οικονομία και το κυνήγι του χρήματος είναι ένα σημαντικό κομμάτι του μυθιστορήματος, ωστόσο παρά την ισχυρή παρουσία του Μπέβελ και τον ρόλο του στην αφήγηση της ιστορίας, πρωταγωνίστρια του βιβλίου είναι η γυναίκα πίσω από τον άνδρα. Σε μια κοινωνία όπου η ιδιότητα της συζύγου καθόριζε την αξία της γυναίκας, η Μίλντρεντ ξεχωρίζει με τη δίψα της για γνώση, την έφεσή της στα μαθηματικά, το πάθος της για την τέχνη, την αγάπη για τη φιλανθρωπία και την ικανότητά της να «διαβάζει» την αγορά. Προσόντα που δεν αναγνωρίστηκαν ευρέως και δεν της αποδόθηκαν από την ιστορία ως όφειλε σε μία εποχή που το επιχειρείν και το φλερτ με την εξουσία ήταν, γιατί έτσι έπρεπε, ανδρικό προνόμιο.

Στοιχεία βιβλίου:

Ιστοσελίδα: Πατήστε εδώ

Συγγραφέας: Hernan Diaz

Μετάφραση: Κάλλια Παπαδάκη

Σελίδες: 516

Ημερ. έκδοσης: 23/02/2023

ISBN: 978-618-03-3225-4

Βιογραφικό του συγγραφέα:

Ο Hernan Diaz (Αργεντινή, 1973) μεγάλωσε στη Σουηδία. Σπούδασε στο King’s College του Λονδίνου και στο New York University. Το ντεμπούτο του, In the Distance, ήταν υποψήφιο για το βραβείο Pulitzer καθώς και για το PEN/Faulkner το 2018. Το βιβλίο τιμήθηκε με το Saroyan International Prize, το Cabell Award, το Prix Page America, και το New American Voices Award. Ο συγγραφέας κέρδισε το Whiting Award το 2019 και είναι υπότροφος του Cullman Center στη Δημόσια Βιβλιοθήκη της Νέας Υόρκης. Κείμενά του έχουν δημοσιευτεί στους New York Times, την Kenyon Review, το Playboy, το Granta, την Paris Review και αλλού. Είναι αναπληρωτής διευθυντής του Ισπανόφωνου Ινστιτούτου στο Columbia University, όπου είναι υπεύθυνος του περιοδικού Revista Hispanica Moderna. Ζει στο Μπρούκλιν με τη σύζυγο και την κόρη τους. Εκτός από το In the Distance, έχει γράψει και το δοκίμιο Borges, Between History and Eternity (2002). Για να μάθετε περισσότερα, επισκεφτείτε την ιστοσελίδα του.