Βιβλιοάποψη: "Υπερφυσικά φαινόμενα και ελληνικά κάστρα"

---Δημοσίευση: 30/05/2024---

Περίληψη οπισθόφυλλου:

Οι μύθοι, τα ελληνικά κάστρα κι ένα βιβλίο που θα σε στοιχειώσει! Ένα βασίλειο όπου η ιστορία και το υπερφυσικό στοιχείο κυριαρχούν, ανοίγει τις πύλες του και σας περιµένει να το ανακαλύψετε. Οι απόηχοι του παρελθόντος παραµονεύουν και η λεπτή γραµµή µεταξύ πραγµατικότητας και φαντασίας µοιάζει µε τεντωµένο σχοινί υπό το φως των κεριών.

Σε αυτή τη συλλογή διηγηµάτων, σας καλούµε να ταξιδέψετε στις αρχαίες αίθουσες που σµιλεύτηκαν µε τέχνη, στις πανύψηλες επάλξεις των πιο ιστορικών κάστρων της Ελλάδας, όπου ο θρύλος λέει πως περιφέρονται ακόµη ανήσυχα πνεύµατα. Μυστηριώδεις τελετουργίες, ανεξήγητα φαινόµενα, ξόρκια και ψίθυροι που ηχούν ακόµη µέσα στη νύχτα και οράµατα που µόνο λίγοι ζήσαν για να τα εξιστορήσουν! Κάθε ιστορία εκτυλίσσεται και σ’ ένα διαφορετικό απόκοσµο µεσαιωνικό κτίσµα της ελληνικής επικράτειας, µεταφέροντάς σας στα πανάρχαια µυστικά περάσµατα ενός αλλοτινού κόσµου. Συντονιστής της έκδοσης (συµµετέχοντας, µάλιστα, µε δύο διηγήµατά του στο βιβλίο) είναι ο Μιλτιάδης Τσαπόγας, ένας εκ των σηµαντικότερων σύγχρονων καστροπεριηγητών και ιστορικών ερευνητών για την περίοδο της Φραγκοκρατίας στον ελλαδικό χώρο. Τα ελληνικά κάστρα κρύβουν µέσα τους µυστικά που δεν έχεις φανταστεί. Αντέχεις να ανακαλύψεις τις πιο στοιχειωµένες ιστορίες που παραµονεύουν πίσω από τους αιώνιους µύθους;

Η άποψή μου:

(γράφει ο Θανάσης Σταυρόπουλος)

«Πίσω από κάθε άνθρωπο που είναι σήμερα ζωντανός, στέκονται 30 φαντάσματα, γιατί αυτή είναι η αναλογία των πεθαμένων με τους ζωντανούς».

(η πρώτη φράση από το «Οδύσσεια 2001»)

---Άρθουρ Κλαρκ, 1917-2008, Βρετανός συγγραφέας επιστ. φαντασίας---

Να αρχίσουμε με μία γενική παραδοχή. Είμαστε φαντάσματα. Εγώ, εσείς, ο κόσμος γύρω μας. Κι αυτό γιατί εμμένουμε στο παρελθόν μας. Ζούμε μέσα σε αυτό, καθώς το μέλλον άγνωστο και αβέβαιο, το δε παρόν υφίσταται μέσα σε κλάσματα δευτερολέπτων έως να μετεξελιχθεί κι αυτό σε παρελθόν. Η μόνη σταθερά λοιπόν είναι το παρελθόν μας. Κοντινό, μακρινό, απώτερο. Μέσα από αυτό λοιπόν αντλούμε συνεχώς μνήμες, φόβους, σκέψεις. Ωστόσο, υπάρχει μία αντιδιαστολή σε όλο αυτό: ονειρευόμαστε. Και αυτό έχει να κάνει με το μέλλον. Μερικές φορές όμως, τα όνειρά μας έχουν και πάλι την αρχή τους στο παρελθόν.

Με αυτήν την εισαγωγή μου θέλω να επισημάνω ότι όλες οι ιστορίες του φανταστικού-υπερφυσικού και γενικότερα του «μη-ρεαλιστικού» (το βάζω σε εισαγωγικά, διότι το «μη-ρεαλιστικό» του σήμερα είναι η πραγματικότητα του αύριο), είναι μέρη του ονείρου και της φαντασίας μας. Φαντασίας και ονείρων που πολύ συχνά έχουν πηγή τους το παρελθόν μας. Έτσι λοιπόν και σε αυτό το συλλογικό βιβλίο έχουν γραφτεί διηγήματα που αναφέρονται σε τέτοιες ιστορίες του Φανταστικού, με κύριο χαρακτηριστικό την τοποθεσία. Και αυτή η συγκεκριμένη τοποθεσία του κάθε διηγήματος είναι κι ένα κάστρο της Ελληνικής επικράτειας.

Η χώρα μας δεν υπολείπεται από τέτοια μέρη. Κάστρα από τους αρχαίους χρόνους μέχρι και τα χρόνια της αρχής του νεότερου Ελληνικού κράτους μπορούμε να βρούμε πολλά και παντού. Άλλα εντελώς ερείπια με ελάχιστα απομεινάρια κτισμάτων, άλλα σε καλύτερη και αρκετά σε άριστη κατάσταση. Οπότε όλα αυτά τα διηγήματα αφορούν, ναι μεν, μία σημερινή ιστορία αλλά απόλυτα συνδεδεμένη με το παρελθόν του τόπου όπου διαδραματίζεται.

Αρκετά τα διηγήματα (32 τον αριθμό) απλώνονται σε όλη την Ελλάδα. Οι συγγραφείς τους αρκετά ταλαντούχοι προσπαθούν να δώσουν κι αυτοί το δικό τους στίγμα στον απέραντο κόσμο αυτού του είδους λογοτεχνίας. Αν κάποιος διαβάσει, μετά το τέλος του κάθε διηγήματος το μικρό βιογραφικό των συγγραφέων, θα διαπιστώσει ότι η πλειονότητά τους είναι σαφώς επηρεασμένη είτε από τον κόσμο του Φανταστικού συγκεκριμένων ξένων συγγραφέων (Τόλκιν, Κίνγκ, Λάβκραφτ, κλπ), είτε από κόσμους παιχνιδιών-ρόλων. Αυτό δεν είναι καθόλου μεμπτό, για να μην παρεξηγηθώ, αλλά αφαιρεί την αναγκαία πρωτοτυπία που χρειάζεται μία ιστορία. Ο τρόπος γραφής είναι σαφώς επιλογή μας, αλλά ένας συγγραφέας θα πρέπει να μετεξελιχθεί σε λογοτέχνη και όχι, ας μου επιτραπεί η λέξη, μιμητή άλλων. Οι συγγραφείς μας σε αυτό το συλλογικό έργο είναι αρκούντως ταλαντούχοι και διαφαίνεται η ζέση τους για δημιουργία. Άλλωστε η λαογραφία μας, η ιστορία μας, η μυθολογία μας, παρέχουν μοναδικό υλικό που μπορεί να χρησιμοποιηθεί και να αποτελέσει το πρωτότυπο ενός κόσμου. Μερικοί συγγραφείς σαφώς και έχουν προσπαθήσει προς αυτήν την κατεύθυνση και είναι αξιοσημείωτη η προσπάθειά τους αυτή.

Επίσης ένα άλλο σημαντικότατο θέμα είναι η γλώσσα που χρησιμοποιείται στα κείμενα. Η αφήγηση των ιστοριών δε χρειάζεται να «γεμίζει» με λέξεις που θα έρθουν σε σύγκρουση με το υπόλοιπο κείμενο. Θα πρέπει να κρατείται μία κοινή γλωσσική μορφή στο γραπτό, χωρίς μερικές λέξεις να «κλωτσάνε» μέσα στο κείμενο. Όπως και η αναφορά των κυρίων ονομάτων των ηρώων θα πρέπει να είναι αντίστοιχα μίας ελληνικής πραγματικότητας.

Εν κατακλείδι, θα μπορούσα να πω ότι προσπάθειες σαν αυτή μας δείχνουν ένα μονοπάτι ελπιδοφόρο, αλλά μερικώς ασαφές, για τους επίδοξους Έλληνες συγγραφείς μας. Και ας σκύψουν με προσοχή σε κείμενα του Σολωμού (Η Γυναίκα της Ζάκυθος), του Παπαδιαμάντη (Το μοιρολόι της φώκιας -κυρίως για το πως μας παρουσιάζει ο Παπαδιαμάντης τον χώρο του διηγήματος), του Βαλαωρίτη (Ο Βρυκόλακας), σε Παραλογές (Του νεκρού αδελφού, Το γιοφύρι της Άρτας, Το τραγούδι του Αϊ-Γιώργη, κλπ), μόνο όφελος θα αποκομίσουν.

Στοιχεία βιβλίου:

Ιστοσελίδα: Πατήστε εδώ

Συγγραφέας: Συλλογικό έργο (Μιλτιάδης Τσαπόγας, Βασιλική Σγούρου-Παρασκευουλάκου, Δηµήτριος Καραγιάννης, Κυριάκος Μαυροειδέας, Βλάσιος-Νεκτάριος Μαντζιώκας, Φανή Μέλφου-Γραµµατικού, Ελένη Σγούρου, Ελένη Ψύχα, Νέλλη Κουρκούλη, Άννα Κακοπέτρου, Χαρά Ματσαγκούρα, Μυρτώ-Μαρία Ευσταθιάδη, Βαλάντης Δάφκος, Δέσποινα Μανωλακάκη, Ευαγγελία Μπαθρέλλου, Τζίνα Καρδιόλακα, Κωνσταντίνος Ζαχαράκης, Νικόλαος Γρουµπός, Γιώργος-Γεράσιµος Μαντζιώκας, Γεώργιος Κατσάµπουλας, Ιωάννα-Σταυρούλα Αθανασοπούλου, Μανώλης Παλαβούζης, Σοφία Δερµάτη, Γεώργιος Μαραζιώτης, Κοσµάς Κωνσταντινίδης, Γεώργιος Δόλγυρας, Μαρία Καλατζή, Γεώργιος Παλαιστής, Βάσω Ράικου, Τζων Ζαµάς)

Σελίδες: 328

Ημερ. έκδοσης: Οκτώβριος 2023

ISBN: 978-960-626-663-8