---Δημοσίευση: 14/11/2021---
Περίληψη οπισθόφυλλου:
Είχε απλώς την ατυχία να με ερωτευτεί και ο κόσμος τον παρουσίασε σαν τέρας.
Η Βανέσα Γουάι ήταν δεκαπέντε ετών όταν τα έφτιαξε με τον καθηγητή της των αγγλικών. Τώρα, στα τριάντα δύο της, κι ενώ το κίνημα του #MeToo ξεσκεπάζει το ένα μετά το άλλο τα σεξουαλικά εγκλήματα πανίσχυρων ανδρών, μια άλλη παλιά μαθήτρια του Τζέικομπ Στρέιν τον κατηγορεί για σεξουαλική κακοποίηση. Η Βανέσα ακούει συγκλονισμένη το νέο. Πιστεύει ακόμη πως η δική της σχέση με τον Στρέιν δεν ήταν κακοποίηση, αλλά έρωτας. Είναι σίγουρη γι’ αυτό. Μπορεί τώρα να απορρίψει την πρώτη της αγάπη χωρίς να απορρίψει τον ίδιο τον έφηβο εαυτό της; Να δεχτεί πως ο άντρας που την καθόρισε ήταν κάτι άλλο από αυτό που πίστευε ως τώρα; Και πως ίσως η ίδια δεν ήταν ο μεγάλος έρωτας της ζωής του, αλλά ένα από τα πολλά θύματά του;
Ένα προκλητικό, εθιστικό βιβλίο για τη μνήμη και το τραύμα, την έξαψη της εφηβείας και τις λεπτές γραμμές ανάμεσα στη συναίνεση, τη συνενοχή και τη θυματοποίηση. Ένα βιβλίο-δυναμίτης, που δίκαια ειπώθηκε ότι χαρακτηρίζει μια ολόκληρη εποχή.
Η άποψή μου:
Διαβάζοντας αυτό το βιβλίο με πολύ μεγάλο ενθουσιασμό, διαπίστωσα πόσο ασφυκτικά κοντά βρίσκονται οι έννοιες "συναίνεση" και "κακοποίηση", ιδίως στην περίπτωση που μιλάμε για ανήλικη.
Η συγγραφέας από τον πρόλογο διαχωρίζει τη θέση της. Πρόκειται για καθαρή μυθοπλασία και όχι για κάποιο περιστατικό που συνέβη στην ίδια ή έχει ακούσει από φίλους. Στάθηκα λίγο εκεί. Γιατί άραγε να έχει ανάγκη να πει κάτι τέτοιο; Ξεκινώντας την ανάγνωση κατάλαβα ότι ο αναγνώστης πολύ εύκολα μπορεί να παρασυρθεί και να πλάσει με το μυαλό του διάφορες ιστορίες, σχετικά με το πρόσωπο που το έγραψε. Είναι τόσο δυνατός ο τρόπος γραφής, που σχεδόν σε παροτρύνει να σκεφτείς κάτι τέτοιο. Ωστόσο η αξία του βιβλίου έγκειται στο γεγονός ότι έχει τόσο ζωντανούς όσο και δυνατούς χαρακτήρες ή μάλλον έναν δυνατό χαρακτήρα: τη Βανέσα. Από εκείνη προφανώς ξεκίνησαν όλα -ή μήπως όχι;
Η εφηβεία είναι η πιο δύσκολη περίοδος στη ζωή ενός ανθρώπου. Στην περίπτωση της Βανέσας είναι μια περίοδος αμφισβήτησης αλλά και διαρκούς απομόνωσης που αγγίζει τα όρια της κατάθλιψης και ας μην αναφέρεται, εμφανώς, πουθενά. Ένα πλάσμα που αποζητά την αποδοχή αλλά συνάμα γνωρίζει τη δύναμη της γυναικείας του φύσης. Εκείνη την περίοδο που πηγαίνει εσώκλειστη στο λύκειο του Μπρογουίκ είναι ίσως για πρώτη φορά στη ζωή της, εξαιρετικά εύθραυστη. Η μακρόχρονη φιλία της με την κολλητή της έχει λάβει τέλος. Λόγια που ειπώθηκαν ή ίσως αυτά που δεν ειπώθηκαν έγιναν αγκάθι στις καρδιές τους και όταν συναντιούνται ξανά για το νέο σχολικό έτος σχεδόν δεν κοιτάζουν η μία την άλλη.
Σε μια τέτοια κρίσιμη καμπή της ζωής της η Βανέσα γνωρίζει τον καθηγητή Αγγλικών, Στέιν. Εκείνος φαίνεται από την αρχή να εντυπωσιάζεται από την οξυδέρκεια και τις ικανότητές της στην έκφραση του λόγου. Σε μια ολόκληρη σχολική αίθουσα μοιάζει σαν να απευθύνεται μόνο σε εκείνη.
Ακούσιος θαυμασμός ή ένα καλά οργανωμένο σχέδιο ενός ανθρώπου που συνειδητά επιδιώκει την ερωτική συνεύρεση με μια νεαρή αρκετά χρόνια νεότερη του;
Αν παρατηρήσουμε σχολαστικά τις κινήσεις του καταλαβαίνουμε ότι συμβαίνει το δεύτερο. Χρησιμοποιεί κάθε τεχνική για να τη δελεάσει: θαυμασμό, κολακεία, εξύψωση του εγώ της. Την κάνει να νιώθει ξεχωριστή. Να αποζητάει να περνά στιγμές μαζί του. Εξάλλου εσώκλειστη σε ένα λύκειο και χωρίς φίλους πέφτει στην παγίδα. Τον εμπιστεύεται, τον ερωτεύεται και είναι έτοιμη να τον ακολουθήσει σε κάθε του βήμα. Υπάρχει ξεκάθαρη πρόθεση, που ξεκινά από τη στιγμή που του φέρνει να διαβάσει τα ποιήματά της. Παρομοιάζει τα μαλλιά της με φύλλο σφενταμιού, την πολιορκεί ύπουλα χωρίς να φαίνεται. Τα δήθεν τυχαία αγγίγματα μοιάζουν να έχουν νόημα στο μυαλό της.
Το μέρος εξάλλου όπου μεγάλωσε σε μια απομακρυσμένη λίμνη κοντά στο Πόρτλαντ δεν της άφησε περιθώρια για πολλές κοινωνικές συναναστροφές. Η δε σχέση της με τους γονείς της είναι απολύτως τυπική. Σε αυτή την ηλικία απομακρύνεται ολοένα και περισσότερο από αυτούς που θεωρεί ότι θέλουν σώνει και καλά να την ελέγχουν. Ακόμα και μια απλή εκδήλωση ενδιαφέρουν από μέρους τους μοιάζει στα μάτια της σαν καταπίεση. Πώς λοιπόν να μην περάσει από το μυαλό του καθένα μας ότι ο καθηγητής της -εμμέσως πλην σαφώς- τη χειραγωγεί; Τραβά την προσοχή της με κάθε τρόπο και την κατάλληλη στιγμή χτυπά. Η ερωτική πράξη δεν έχει καμιά τρυφερότητα -μοιάζει βίαιη και εξαναγκαστική. Η Βανέσα πάλι δεν αντιδρά. Το δηλητήριο της γοητείας και της λαγνείας την έχει τόσο ποτίσει που δεν κάνει καμία άλλη σχέση μέχρι τα 21 της, όποιο κλίμα κι αν επικρατεί μεταξύ τους. Πατάει πάνω στα θέλω και τις ανάγκες της και αυτό το βαπτίζει "έρωτα".
Σε όλη τη διάρκεια της ανάγνωσης προσπαθώ μπορώ να βρω κάποια ένδειξη ότι παραφρόνησε και ότι την ερωτεύτηκε πραγματικά, αυτό όμως δε δίνει ελαφρυντικά στη συμπεριφορά του. Αν ήταν τόσο έντιμος, θα περίμενε τουλάχιστον να ενηλικιωθεί. Με προβλημάτισε τόσο και με προβληματίζει ακόμα και μέρες μετά την ανάγνωσή του. Μέσα μου νιώθω ότι φέρει και εκείνη κάποιο μερίδιο ευθύνης. Ακόμα και μετά από χρόνια φαίνεται ότι η ζωή της έχει κολλήσει εκεί, στα δεκαπέντε της χρόνια. Μπήκε στο δίλημμα να αναρωτηθεί αν αυτό είναι τελικά έρωτας αλλά από την πλευρά της δεν ένιωσε ποτέ κακοποιημένη.
Τα πράγματα περιπλέκονται όταν μετά από χρόνια κάποιες μαθήτριες του τον κατηγορούν για σεξουαλική παρενόχληση, έτσι από κοινωνικό μυθιστόρημα αγγίζει τα όρια του ψυχολογικού θρίλερ. Ποια θα είναι η θέση της ηρωίδας; Θα τον στηρίξει για άλλη μια φορά ή θα τον προδώσει; Πώς νιώθει η ίδια χρόνια μετά, για τη σχέση τους και πώς νιώθει εκείνος; Την κρίσιμη αυτή στιγμή η Βανέσα μεταμορφώνεται μπροστά στα μάτια μας σαν ένα άτομο με εμμονική συμπεριφορά.
Ένα βιβλίο που με προβλημάτισε και πραγματικά το λάτρεψα ως την τελευταία του σελίδα. Πραγματικά θέλω όσοι το διαβάσετε να ακούσω και τη δική σας τη γνώμη.
Στοιχεία βιβλίου:
Ιστοσελίδα: Πατήστε εδώ
Συγγραφέας: Κέιτ Ελίζαμπεθ Ράσελ
Μετάφραση: Φωτεινή Πίπη
Σελίδες: 480
Ημερ. έκδοσης: 24 Σεπτεμβρίου 2020
ISBN: 978-618-01-3548-0
H Κέιτ Ελίζαμπεθ Ράσελ κατάγεται από το ανατολικό Μέιν.
Έχει διδακτορικό στη δημιουργική γραφή από το Πανεπιστήμιο του Κάνσας και μάστερ από το Πανεπιστήμιο της Ιντιάνα.
Το "Σκοτεινή μου Βανέσα" είναι το πρώτο της μυθιστόρημα.
.jpg)
