19η συνάντηση Λέσχης Ανάγνωσης Σαντορίνης

---Δημοσίευση: 02/11/2020---

Η ιστοσελίδα Βιβλιοσημεία (με αρχισυντάκτρια τη Λιάνα Τζιμογιάννη) στηρίζει τη Λέσχη Ανάγνωσης Σαντορίνης, με συντονιστή τον Ξενοφώντα Φύτρο, συγγραφέα και συντάκτη στα Βιβλιοσημεία.

Την Κυριακή 4 Οκτωβρίου 2020 πραγματοποιήθηκε η 19η συνάντηση της Λέσχης και συζητήθηκε το βιβλίο της Καδιώς Κολύμβα "Η πάνω μεριά του κόσμου", που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Αρμός. Η εν λόγω συνάντηση έλαβε χώρα στον πολιτιστικό χώρο Symposion by la Ponta (Μεγαλοχώρι Σαντορίνης). Κάθε συνάντηση οργανώνεται σε διαφορετικό σημείο.

Κατόπιν του μερικού lockdown που επιβάλλεται στη Σαντορίνη για όλο το Νοέμβριο, η 20ή συνάντηση (Νοεμβρίου) αναβάλλεται.

Περίληψη οπισθόφυλλου:

Η μυθιστορηματική βιογραφία ενός ανθρώπου κι ενός τόπου, βασισμένη στο ημερολόγιο μιας καπετάνισσας. Μια ζωή γεμάτη τρικυμίες και μπουνάτσες στη Σαντορίνη και στον Πειραιά, στο χτες και στο σήμερα. Μια ζωή απόλυτα δεμένη με τη θάλασσα, τη ναυτιλία και τη ναυτοσύνη. Από τα πανιά της σκούνας, μέχρι τα λίμπερτυ των αποζημιώσεων του πολέμου κι από τις βεγγέρες του νησιού μέχρι τα ταξίδια στην Ευρώπη.

* * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * *

Η άποψή μου:

(γράφει ο Ξενοφών Φύτρος)

Ήταν ένα άλλο νησί η Σαντορίνη των αρχών του 20ού αιώνα. Πριν τον καταστρεπτικό σεισμό του 1956 και τη μετέπειτα σωτήρια τουριστική ανάπτυξη, η Σαντορίνη λεγόταν Θήρα και ήταν κατά βάση ένα αγροτικό και εξαγωγικό νησί. Η Οία πάλι λεγόταν Πάνω Μεριά και ήταν από τότε γνωστή για την απόκοσμη ομορφιά της και τα γαντζωμένα στο βράχο ασβεστωμένα σπίτια της· αλλά και για τη σπουδαία ναυτική της παράδοση: "Το χωργιό μας ήτο το καλύτερο μέσα σ' όλη τη Σαντορίνη. Τα Φηρά δεν είχανε τότες τόσο πλούτος. Η Πάνω Μεριά ακουγότανε. Χωργιό των καπεταναίω, τήνε λέανε. Πάνω από 160 ιστιοφόρα είχανε τότες δά. Με τα κοφίνια ηκουβαλούσανε τσοί λίρες. Όλοι φχαριστημένοι, κι οι καπεταναίοι και τα πληρώματα. Είχανε χαρά οι οικογένειες. Ηδιασκεδάζανε από τη μια νύχτα ώσαμε την άλλη· βεγγέρες και χοροί".

Η Καδιώ Κολύμβα δε γράφει ένα μυθιστόρημα σαν τα άλλα, όπως η Πάνω Μεριά δεν ήταν -και δεν είναι- ένας τόπος σαν τους άλλους. Παίρνοντας ως αφορμή το διασωθέν ημερολόγιο της γιαγιάς της, Καδιώς Σιγάλα, η συγγραφέας εξιστορεί τη ζωή μιας γυναίκας, μιας οικογένειας, ενός τόπου, αλλά και μιας ολόκληρης ιστορικής περιόδου που αποτέλεσε έναν ακόμα κρίκο στην παμπάλαια διαδρομή της ελληνικής ναυτιλίας, από την εποχή των αρχαίων τριήρεων που κατατρόπωσαν τον περσικό στόλο, μέχρι και σήμερα που τα ελληνόκτητα πλοία διασχίζουν τους ωκεανούς.

Η Καδιώ Σιγάλα, ηρωίδα του βιβλίου, είναι και ηρωίδα της ζωής. Παντρεύτηκε στα δεκαπέντε της χρόνια και πήρε από την πρώτη μέρα την ευθύνη της οικογένειας στα χέρια της, αφού ο καπετάνιος σύζυγός της ταξίδευε το μισό χρόνο· και όχι μόνο της οικογένειας: "Ήκαμα δεκατέσσερις γέννες. Ηζήσανε τα εφτά μου παιδιά... Κάθε χρόνο, μετά τη Λαμπρή, μπάρκαρε ο άντρας μου. Ελόου μου ήστεκα μονάχη μου με τα κοπέγια, να τα μεγαλώσω, να τα κάμω ανθρώπους. Κι απ’ τα χέρια μου να περνούνε όλες οι δουγειές. Και κάθε πού ήρχουνταν πίσω, να ‘χω κάμει την οικονομία μου και να τονε στέλλω ν’ αγοράζει βαπόρι". Σε χρόνια δύσκολα και σε μια Ελλάδα που δοκιμαζόταν από φτώχεια, πολέμους, κατοχή κι εμφύλιο σπαραγμό, το πρακτικό και νοικοκύρικο πνεύμα της Καδιώς αναδείχθηκε σαν άνθος ανάμεσα στα αγκάθια. Οι ανάγκες της δουλειάς έφεραν τη μετακόμιση της οικογένειας από τη Σαντορίνη στον Πειραιά. Η Καδιώ γνωρίστηκε με τους ισχυρούς άνδρες της ναυτιλίας και της οικονομίας της εποχής· μόνη γυναίκα σ’ έναν ανδροκρατούμενο χώρο κέρδισε την εύνοια και το σεβασμό τους.

Αλλά η θάλασσα είναι θάλασσα· τα βαπόρια συχνά πάθαιναν αβαρίες ή βούλιαζαν, κατάσχονταν λόγω πολέμου ή χρεωκοπίας. Η οικογένεια έφτασε δύο φορές στα πρόθυρα της οικονομικής κατάρρευσης· όμως το μέταλλο από το οποίο ήταν φτιαγμένοι οι νησιώτες ήταν γερό. Ορθοπόδησαν και πάλι, ευημέρησαν και πλήθυναν· παιδιά και εγγόνια, νύφες και γαμπροί, σπίτια και γραφεία, πλοία και δουλειές. Η ζωή της Καδιώς δεν ήταν όμως μόνο πλοία και φορτία, δουλειές και συμβόλαια. Η μοίρα δε στάθηκε πάντα καλή μαζί της. Ο πρωτότοκος γιος της, ο Χρήστος, έφυγε από τη ζωή στην ηλικία των εικοσιδύο χρόνων. "Γνωρίστηκε στον Πειραιά με τα παιδιά του Αδριανόπουλου, κι ήφιαξαν μια ομάδα. Κάθε μέρα ήπαιζε κι ίδρωνε κι ήρχε κι ήπαθε φυματίωση... Το παιδί δεν άντεξε κι ήσβησε. Από τότες δα δεν ήβγαλα τα μαύρα· ξεθλιβερό φουστάνι δεν ήβαλα πάνω μου".

Η Καδιώ ήταν πλοιοκτήτρια και έμπορος· αλλά πρώτα απ’ όλα ήταν μάνα και γιαγιά, σύζυγος και πεθερά, Σαντορινιά και Πανωμερίτισα· ευσεβής Χριστιανή, φιλόξενη και ανθρώπινη, συμπονετική και φιλάνθρωπη. Ζούσε στην εποχή όπου οι νησιώτες νοιάζονταν για τον τόπο τους, για το γείτονα και συγγενή τους για την ευημερία και την προκοπή όλων. "Μου λένε πως στη Σαντορίνη ηγίνηκε μεγάλος σεισμός... Με το που τ’ ακούω, πιάνω και δώνω εντολή να πάει αμέσως το βαπόρι κάτω να μαζέψει τον κόσμο... Είχα πει του καπτάνιου μας να κάμει το βαπόρι σα ξενοδοχείο, να μπούνε μέσα οι αθρώποι να φάνε, να πέσουνε κι ό,τι θένε".

Η εγγονή της, Καδιώ Κολύμβα, μας ταξιδεύει σ’ εκείνη την εποχή· τη φτωχή σε υλικά αγαθά και ευκολίες, αλλά τόσο πλούσια σε συναίσθημα και ανθρωπιά. Το κάνει με τη φωνή της γιαγιάς της, της γυναίκας που μιλά αυθόρμητα και ντόμπρα, με το σαντορινιό γλωσσικό ιδίωμα που διδάχθηκε από την οικογένειά της και με το οποίο δίδαξε με τη σειρά της τα παιδιά της. Και το κάνει με αγάπη και συναίσθημα, κάνοντας τον αναγνώστη να αισθανθεί ότι κάθε λέξη και κάθε φράση, κάθε χαρά και κάθε λύπη, κάθε μυρωδιά και κάθε γεύση πέρασε αυτούσια από τη γιαγιά στην εγγονή και από εκεί σε εμάς, ως ένα μνημείο των αλλοτινών καιρών και ανθρώπων. Και γι’ αυτό, της οφείλουμε ένα μεγάλο ευχαριστώ.

*Το βιβλίο «Η Πάνω Μεριά του κόσμου» συζητήθηκε στη 19η συνάντηση της Λέσχης Ανάγνωσης Σαντορίνης στις 4 Οκτωβρίου 2020. Η συγγραφέας Καδιώ Κολύμβα μίλησε για το βιβλίο της σε ζωντανή διαδικτυακή σύνδεση και απάντησε στις ερωτήσεις των μελών της λέσχης. Η Λέσχη Ανάγνωσης θα ήθελε να ευχαριστήσει θερμά την κα. Κολύμβα για την προθυμία της να συμμετάσχει στη συνάντησή μας, τις εκδόσεις Αρμός για την προσφορά του βιβλίου και το Symposion by la Ponta για τη φιλοξενία.

Στοιχεία του βιβλίου:

Ιστοσελίδα: Πατήστε εδώ

Συγγραφέας: Καδιώ Κολύμβα

Σελίδες: 200 / Διαστάσεις: 14Χ21

Ημερ. έκδοσης: Σεπτέμβριος 2019

ISBN: 978-960-527-155-8

Βιογραφικό της συγγραφέως:

Η Καδιώ Κολύμβα, πρωτοδημοσιεύει το 1968, την ποιητική συλλογή “Nocturna”. Το 1985 αρχίζει τη συνεργασία της με την Πολιτιστική Εταιρεία “Πανόραμα”, δημοσιεύοντας στο περιοδικό της Εταιρείας και δίνοντας διαλέξεις με θέματα την πρωτοχριστιανική Ανατολή και την ισλαμική λογοτεχνία. Την ίδια εποχή ξεκινάει να μεταφράζει το μεγάλο ποιητικό έργο του Πέρση ποιητή, Τζελαλαντίν Ρουμί. Το 1991 κυκλοφορεί την ποιητική της συλλογή “Εικόνες από την έρημο” (εκδόσεις Πανόραμα). Το 1995 στον εκδοτικό οίκο Αρμός, δημοσιεύει μια ακόμα ποιητική συλλογή με τίτλο “Πανδοχείο πουλιών” και την ίδια χρονιά στη σειρά “Μούσες” του Αρμού, κυκλοφορεί η μετάφραση του βιβλίου “Ο αγαπημένος” (τα 90 από τα 1791 τετράστιχα-Ρουμπαγιάτ του Τζελαλαντίν Ρουμί από το έργο “Ο ήλιος της Ταυρίδας”, με εκτενή εισαγωγή για τον ποιητή και το έργο του).