Περίληψη οπισθόφυλλου:
Θεατρικό έργο σε πέντε πράξεις, βασισμένο στο μυθιστόρημα του Εμίλ Ζολά "Νανά". Έκανε πρεμιέρα στο Παρίσι, στο θέατρο Αμπιγκύ, στις 29 Ιανουαρίου 1881.
Το μυθιστόρημα του Εμίλ Ζολά, «Νανά», το οποίο εκδόθηκε το 1880 και έμελλε να γίνει ένα από τα δημοφιλέστερα έργα της γαλλικής λογοτεχνίας, προκάλεσε στην εποχή του ποικίλες και έντονες αντιδράσεις. Από τον Φλωμπέρ («Εξαιρετικό! Αριστουργηματικό!») και τον Ουισμάν («Οι αστοί εξεγέρθηκαν») ως την κυβέρνηση που σκέφτηκε προς στιγμήν να απαγορεύσει την κυκλοφορία του. Η Νανά είναι μια πόρνη πολυτελείας και ανάγεται από τον συγγραφέα στο απόλυτο θηλυκό. Οι άντρες σέρνονται εξουθενωμένοι στα πόδια της, για χάρη της αφανίζονται περιουσίες, ανάμεσα στα θύματά της τα μέλη της καλής κοινωνίας. Η Νανά είναι femme fatale, μια καταστροφική δύναμη που λυμαίνεται μια κοινωνία σε παρακμή. Όμως η δίψα της για πολυτέλεια θα είναι και η αιτία της πτώσης της. Την ώρα που η Νανά πεθαίνει, ο γαλλογερμανικός πόλεμος κηρύσσεται.
Το αριστούργημα του Ζολά, «Νανά», διασκευάστηκε για το θέατρο από τον Ουίλιαμ Μπερτράν Μπυσνάκ, διασκευή την οποία προλογίζει ο ίδιος ο Εμίλ Ζολά σημειώνοντας, μεταξύ άλλων: «Η ιστορία του δράματος που προέρχεται από το μυθιστόρημα «Νανά» είναι πολύ απλή [...] Όταν κυκλοφόρησε η «Νανά», ο κ. Μπυσνάκ ήρθε να μου ζητήσει να κάνει και το θεατρικό έργο για το Αμπιγκύ [...] Αν δεν το αποφάσιζα, όχι μόνο θα ήμουν αχάριστος προς τον κ. Μπυσνάκ, ο οποίος σημείωσε μια τόσο μεγάλη επιτυχία με την «Ταβέρνα», αλλά επιπλέον θα κατέστρεφα και τη λογική σχέση που έβλεπα ανάμεσα στην «Ταβέρνα» και τη Νανά...»
Η άποψή μου:
(γράφει η Γιώτα Βασιλείου)
Θα ξεκινήσω την άποψή μου με μια φράση του Oscar Wild: "Όλα σε αυτόν τον κόσμο έχουν να κάνουν με το σεξ. Όλα εκτός από το ίδιο το σεξ. Αυτό έχει να κάνει με τη δύναμη".
Η Νανά είναι η κόρη της πλύστρας Ζερβαίζ και του καιροσκόπου-κηφήνα συζύγου της, από το βιβλίο "Η Ταβέρνα", επίσης του Εμίλ Ζολά. Η Νανά είναι η επιτομή της ομορφιάς. Οι άντρες χάνονται στα μάτια της και σκορπίζουν περιουσίες στο όνομά της. Η Νανά είναι πόρνη.
Μέσα από τον φόβο του επερχόμενου γαλλογερμανικού πολέμου, σε ένα Παρίσι που ζει ξέφρενα τις τελευταίες στιγμές ειρήνης, με αλόγιστες σπατάλες σε χρήμα, χρόνο, αισθήματα και ηθικές αξίες, βλέπουμε να ξετυλίγεται μπροστά μας ο έκλυτος βίος της απείρου καλλονής εταίρας, Νανά. Ζώντας σε ένα πολύ φτωχικό περιβάλλον, γνώρισε από πολύ νωρίς τη βία, την κακοποίηση και τον εξαναγκασμό. Μεγαλώνοντας η ίδια, έγινε μια γυναίκα πολύ απαιτητική, εγωίστρια και εγωκεντρική. Σε κάθε της βήμα αφήνει πίσω της συντρίμμια. Κατεστραμμένους ανθρώπους και γκρεμισμένες ζωές. Ποιος όμως μπορεί να την κατηγορήσει γι'αυτό; Ο αναμάρτητος πρώτος τον λίθο βαλέτω...
Το βιβλίο του Εμίλ Ζολά "Νανά", πρωτοεκδόθηκε το 1880. Κανείς δεν περίμενε τον αντίκτυπο που θα είχε σε παγκόσμιο επίπεδο. Η Νανά ως περσόνα έγινε σε ελάχιστο χρόνο η επιτομή της έκφρασης femme fatale. Ως λογοτεχνικό έργο κέρδισε τον θαυμασμό και την αγάπη πολλών λογοτεχνών εκείνης της εποχής, όπως ο Φλωμπέρ, αλλά και το μένος και την αντίδραση όλων αυτών που ένιωσαν ότι θίγονται μέσα από τις σελίδες του. Μάλιστα, έφτασε πολύ κοντά να απαγορευτεί η κυκλοφορία του από την τότε γαλλική κυβέρνηση, η οποία το χαρακτήριζε ως βδέλυγμα και ντροπή για την αστική τάξη. Πολύ σύντομα όμως και σε πείσμα του πολέμου που δέχτηκε, η Νανά όχι μόνο έγινε best seller αλλά και θεατρική παράσταση. Το 1881, ένα μόλις χρόνο μετά την κυκλοφορία της η Νανά άνοιξε αυλαία, σε διασκευή του William Bertan Businac. Φυσικά η παράσταση σημείωσε τεράστια επιτυχία και την ίδια επιτυχία συναντά έκτοτε, κάθε φορά που ανεβαίνει από κάποιον θίασο.
Το θεατρικό αυτό έργο, σε πέντε πράξεις, μας προσφέρουν σε μια εξαιρετική μετάφραση από τον κ. Νεκτάριο-Γεώργιο Κωνσταντινίδη, οι εκδόσεις Γκοβόστη. Με λιτό αλλά καλοδουλεμένο λόγο, ο μεταφραστής αποδίδει έντεχνα τους διαλόγους, χαρίζοντάς τους τη ζωντάνια και την πλαστικότητα που τους αρμόζει καθ' όλη την έκταση του κειμένου. Ιδίως στην τελευταία σκηνή, η οποία δονείται από έντονα συναισθήματα, θεωρώ ότι η μετάφραση έχει γίνει με πολύ μεγάλο σεβασμό, ως προς το πρωτότυπο κείμενο.
Το έργο ξεκινά με έναν πρόλογο του ίδιου του Ζολά, ο οποίος θυμίζει περισσότερο εγγραφή σε προσωπικό ημερολόγιο. Πιστεύω ότι μέσα από αυτόν του τον μονόλογο, γνωρίζουμε κάπως καλύτερα τον ίδιο τον συγγραφέα και τις σκέψεις του σε σχέση με τις αντιδράσεις που δέχτηκε η Νανά. Η έκδοση είναι πολύ προσεγμένη, αν και προσωπικά θα προτιμούσα κάποιο άλλο εξώφυλλο, όχι τόσο υποτονικό και επίπεδο. Ίσως και κάτι "πικάντικο" -γιατί όχι;- για εκείνη την εποχή. Η γραμματοσειρά είναι μια κλασική serif, που συναντάμε συνήθως στη θεατρική λογοτεχνία. Το χαρτί χοντρό και καλής ποιότητας, σε ικανοποιεί πολύ στο άγγιγμά του.
Θεωρώ ότι όποιος αγαπά το θέατρο και τη λογοτεχνία, αυτό το έργο δεν πρέπει να το χάσει. Θα κλείσω με μια φράση του ίδιου του συγγραφέα, μέσα από τον πρόλογό του: "Ο ρόλος της Νανάς είναι μεγαλειώδης, διότι καλύπτει ολόκληρο το ανθρώπινο φάσμα".
Στοιχεία βιβλίου:
Ιστοσελίδα: Πατήστε εδώ
Συγγραφέας: Εμίλ Ζολά
Θεατρική διασκευή: Ουίλιαμ-Μπέρτραν Μπύσνακ
Μετάφραση: Νεκτάριος Κωνσταντινίδης
Σελίδες: 120 / Διαστάσεις: 14 Χ 21
Ημερ. έκδοσης: Σεπτέμβριος 2019
ISBN: 978-960-606-119-6
Βιογραφικό του μεταφραστή:
Ο Νεκτάριος-Γεώργιος Κωνσταντινίδης γεννήθηκε στην Αθήνα το 1981. Είναι αριστούχος διδάκτωρ του Τμήματος Γαλλικής Γλώσσας και Φιλολογίας του Πανεπιστημίου Αθηνών (Υπότροφος ΙΚΥ) και εργάζεται ως κριτικός θεάτρου, μεταφραστής και καθηγητής γαλλικών. Από τον Οκτώβριο του 2016, εκπονεί μεταδιδακτορική έρευνα στο Τμήμα Θεατρικών Σπουδών του ΕΚΠΑ με θέμα «Το γαλλόφωνο θέατρο στην ελληνική σκηνή του 21ου αιώνα». Κείμενά του δημοσιεύονται σε εφημερίδες, περιοδικά και διαδικτυακές σελίδες που σχετίζονται με το θέατρο στην Ελλάδα και το εξωτερικό. Συμμετέχει ενεργά σε ομιλίες και συνέδρια. Μεταφράσεις γαλλόφωνων θεατρικών έργων έχουν εκδοθεί και παρουσιαστεί από ελληνικούς θιάσους. Είναι μέλος του Κέντρου Σημειολογίας του Θεάτρου και της Επιστημονικής Επιτροπής του περιοδικού «Θεατρογραφίες».