Περίληψη οπισθόφυλλου:
«Περίεργο κράμα αυτοί οι αντιστασιακοί. Πώς μπορούσαν να χαμογελάνε, όταν οι ζωές τους κρέμονταν σε μια κλωστή; Πώς επιδείκνυαν τέτοια ευαισθησία, την ώρα που ήταν σαν κυνηγημένα αγρίμια; Πώς είχαν το κουράγιο να φερθούν τόσο τρυφερά ο ένας στον άλλον, τη στιγμή που η ζωή τούς φερόταν τόσο σκληρά; Πώς έβρισκαν την αντοχή να συνεχίσουν να πολεμάνε, όντας εξουθενωμένοι από την πείνα; Πώς είχαν τη δύναμη να αγαπήσουν, όταν τους περιτριγύριζε τέτοιο μίσος; Πώς δεν άφηναν τον εαυτό τους να μετατραπεί σε ζώο, τη στιγμή που τα σκυλιά του πολέμου ορμούσαν για να τους ξεσκίσουν; Πού έβρισκαν το σθένος; Πού έβρισκαν το ηθικό ανάστημα και ο πόλεμος δεν τους μετάλλασσε σε κτήνη; Από πού πήγαζε αυτή η ισχύς; Αυτή η δύναμη; Αναμφίβολα, μια τέτοια δύναμη προερχόταν από τα τρίσβαθα της ψυχής, από εκεί όπου φωλιάζει το αντίθετο του θανάτου. Και το αντίθετο του θανάτου δεν είναι η ζωή, αλλά η αγάπη».
Ο Γιώργος Κατσούλας διασκευάζει το ομώνυμο θεατρικό έργο του, με το οποίο απέσπασε τρία βραβεία, σε μυθιστόρημα και δίνει τη δική του προσωπική ματιά στα γεγονότα της Κατοχής.
Η άποψή μου:
(γράφει η Δήμητρα Παναρίτη)
Μια μικρή ομάδα ανταρτών, που αποτελείται από τον Γιάννη, τον Παναγιώτη, τον Σταύρο και τη Δέσποινα, κατεβαίνει από τα βουνά με σκοπό να βρουν κάπου να μείνουν. Φτάνουν σε ένα μέρος που τους προσφέρει τέλεια κάλυψη και σε ένα σπίτι, όπου ο ιδιοκτήτης τους δείχνει ξεκάθαρα φιλικές διαθέσεις. Ο Πέτρος τους προσφέρει ό,τι έχει από το υστέρημά του και τους κρύβει στο υπόγειο του σπιτιού του, όταν βλέπει να καταφθάνουν εκεί τα γερμανικά στρατεύματα. Ο καινούριος συνταγματάρχης με τη μέθοδο της ευγένειας και, κυρίως, της ανταμοιβής, προσπαθεί να «σπάσει» τον Πέτρο ώστε να του ομολογήσει αν γνωρίζει κάτι για τους αντάρτες ή τη δράση τους. Η θεωρία του ήταν πολύ προχωρημένη και προοδευτική σε σχέση με τον συντηρητικό προκάτοχό του που ήλεγχε εξ'ολοκλήρου τις γύρω περιοχές πριν από αυτόν. Πίστευε πως η αντίδραση, η κόντρα που δείχνει ένα άτομο μόνο και μόνο επειδή κάποιος του επιβάλλεται με το έτσι θέλω, μερικές φορές κάνει αυτόν τον άνθρωπο να γίνεται υπεράνθρωπο. Μόνο αν παραχωρούσε αρκετά προνόμια στους ντόπιους συνεργάτες θα δίχαζε τον λαό και θα του ήταν πιο εύκολο να απομονώσει και να αποδυναμώσει τους αντάρτες.
Ο Πέτρος αποφάσισε να ρισκάρει τη ζωή τη δική του και της άρρωστης γυναίκας του καθώς το μίσος για τον εχθρό ήταν μεγαλύτερο κι απ’ τον ίδιο τον φόβο. Είχε δει τη γυναίκα του να τη βιάζουν στρατιώτες και αυτό ήταν αρκετό ώστε να μην υποκύψει. Οι αντιστασιακοί φοβήθηκαν πως κάποια στιγμή θα τους καταδώσει. Τα αντίποινα του εχθρού ήταν τέτοια, που ένα μέρος του κόσμου έριχνε το φταίξιμο στους αντάρτες. Πράγματι, ο Πέτρος πότε έγερνε στη μια πλευρά, πότε στην άλλη. Οι σκέψεις του τον τυραννούσαν και προσπαθούσε να σκεφτεί όσο μπορούσε με τη λογική και όχι με το συναίσθημα. Ήταν τέτοιος ο διχασμός που προκαλούσε η προπαγάνδα του εχθρού που ακόμα και αυτοί που αρχικά ήταν με το μέρος των ανταρτών, στη συνέχεια άλλαζαν μέτωπο και θεωρούσαν τον αγώνα μάταιο και πως για τα δεινά της πατρίδας έφταιγαν τελικά οι αντιστασιακοί.
«Τον συναισθηματικά επαναστάτη δεν μπορούμε να τον πάρουμε στα σοβαρά. Σήμερα είναι με μας επειδή πεινάει, επειδή είναι φτωχός, όταν όμως το σύστημα θα τον ανταμείψει με τις πλούσιες παροχές που όλοι ξέρουμε ότι έχει, θα αρχίσει να γλυκαίνεται. Ο συναισθηματικά επαναστάτης είναι επικίνδυνος».
Και μέσα στη δίνη του πολέμου και των κακουχιών, η αγάπη πάντα σε πρώτο πλάνο. Γιατί οι αντάρτες έχουν ψυχή, αισθήματα, ερωτεύονται και αγαπούν. «Η αγάπη πάντα βρίσκει τον δρόμο. Ακόμη και όταν ο θάνατος είναι σε απόσταση αναπνοής».
Τι είναι αυτό τελικά που οδήγησε τους αντιστασιακούς στον εξωπραγματικό αυτό αγώνα; Το συναίσθημα ή η λογική τούς κρατούσε ενωμένους και πεισμωμένους; Εκείνοι πίστευαν πως πολεμούσαν συστήματα και ιδεολογίες. Μήπως όμως κάποιοι τους χρησιμοποιούσαν ως πιόνια;
Είναι ένα μυθιστόρημα με φόντο την Ελλάδα της Κατοχής, το οποίο μου άφησε τις καλύτερες εντυπώσεις. Ο συγγραφέας καταθέτει τη δική του προσωπική ματιά μέσα από μια ιστορία γεμάτη ένταση και αγωνία. Οι περιγραφές του γλαφυρές, τα ψυχογραφήματα εξαιρετικά και η γραφή του ρεαλιστική και ζωντανή ταυτόχρονα.
Πολλά τα ερωτήματα που σου θέτει το συγκεκριμένο βιβλίο. Προβληματίζει, διδάσκει, εξιστορεί τα γεγονότα με αντικειμενική ματιά χωρίς ο συγγραφέας να παίρνει θέση, αλλά καταθέτοντας μέσα από τους ήρωές του τις σκέψεις για τα γεγονότα της κατοχής και της αντίστασης -που ακόμα και σήμερα προβληματίζουν και διχάζουν. Μέσα από τους εσωτερικούς μονολόγους και τις σκέψεις των ηρώων, αντιστασιακών και μη, βλέπουμε σε τι βαθμό μπορεί ο πόλεμος, η φτώχεια και η εξαθλίωση να επηρεάσει αλλά και να διχάσει τους ανθρώπους, ακόμα και αυτούς που ζουν στην ίδια χώρα.
Ένα δυνατό βιβλίο για τον ηρωισμό των αντιστασιακών και την ψυχική δύναμη των ανθρώπων που έζησαν όλη τη βία και τη φρίκη του πολέμου της Κατοχής. Θα σας συγκλονίσει!
Στοιχεία βιβλίου:
Ιστοσελίδα: Πατήστε εδώ
Συγγραφέας: Γιώργος Κατσούλας
Σελίδες: 304
Ημερ. έκδοσης: 22/11/2017
ISBN: 978-960-14-3213-7
Βιογραφικό του συγγραφέα:
Ο Γιώργος Κατσούλας αποτελεί μια ιδιαίτερη όσο και εντυπωσιακή περίπτωση στον χώρο των Γραμμάτων και των Τεχνών. Διαγνωσμένος με σύνδρομο Άσπεργκερ, υψηλής νοημοσύνης και όντας τελείως αυτοδίδακτος, κατόρθωσε να μας χαρίσει μέχρι στιγμής έργα-διαμάντια, όπως είναι οι νουβέλες και τα θεατρικά του, αποσπώντας πλήθος βραβείων και διακρίσεων.
Ο αυτιστικός συγγραφέας, που δεν κατόρθωσε ποτέ να ολοκληρώσει τις σπουδές του στη σκηνοθεσία και στην υποκριτική λόγω διαφωνιών και όντας ένας από τους χειρότερους μαθητές στο τεχνικό λύκειο που φοιτούσε, έχει εργαστεί σε πάνω από τριάντα δουλειές, μεταξύ άλλων λαντζιέρης, πωλητής και σερβιτόρος.
Παράλληλα όμως με τις επίπονες και σκληρές δουλειές που έκανε, διατηρούσε τη φλόγα του για δημιουργία άσβεστη. Έτσι, παρ’ όλη την ψυχική και σωματική καταπόνηση εξαιτίας των απαιτητικών ωραρίων, πάντα έβρισκε χρόνο να γράψει. Έχει καταπιαστεί σχεδόν με όλα τα είδη του γραπτού λόγου -ποίηση, θεατρικά, διηγήματα, νουβέλες, μυθιστορήματα, δοκίμια, φιλοσοφία, μονολόγους, κριτικές ταινιών- και είναι ένας από τους μεγαλύτερους Έλληνες συλλέκτες κινηματογραφικής μουσικής, που αποτελεί και το μεγάλο του πάθος. Όνειρό του είναι να δουλέψει για τον αμερικανικό κινηματογράφο και την τηλεόραση.
Από το 2014, όταν συμμετείχε στον πρώτο του διαγωνισμό, άρχισε να παίρνει το ένα βραβείο μετά το άλλο. Το 2014 αποσπά έπαινο από την Πανελλήνια Ένωση Λογοτεχνών για τη νουβέλα του "Το πιόνι απέναντι στον βασιλιά". Το 2016 παίρνει δύο επαίνους από την Πανελλήνια Ένωση Λογοτεχνών για τη νουβέλα του "Σονάτα για βιολί και τσέλο" και για το θεατρικό του "Παραδώστε τους αντιστασιακούς", το οποίο κερδίζει και το Α' βραβείο από τον Φιλολογικό Σύλλογο «Παρνασσός». Το 2017 κατακτά το Α' βραβείο από την Πανελλήνια Ένωση Λογοτεχνών για το θεατρικό "Ψυχή και ατσάλι" και δύο βραβεία από τον Ε.Π.Ο.Κ. (Ελληνικός Πολιτιστικός Όμιλος Κυπρίων), ένα για τη νουβέλα "Σονάτα για βιολί και τσέλο", με τη δεύτερη θέση, και ακόμη ένα για το θεατρικό του "Παραδώστε τους αντιστασιακούς", με την τρίτη θέση, και είναι ο νεότερος συγγραφέας που έχει αποσπάσει τόσα βραβεία από τους σημαντικότερους λογοτεχνικούς διαγωνισμούς σε τόσο μικρό χρονικό διάστημα.
