Περίληψη οπισθόφυλλου:
Πώς είναι ξαφνικά να σου απαγορεύουν να πηγαίνεις σχολείο, να συναντάς τους φίλους σου, να μπαίνεις στο τραμ ή να κάνεις ποδήλατο στο πάρκο; Πώς είναι να αναγκάζεσαι να αφήσεις το σπίτι σου αιφνιδιαστικά, με μια βαλίτσα φτιαγμένη βιαστικά, για έναν προορισμό που δεν γνωρίζεις και με την υποψία πως δεν θα επιστρέψεις ποτέ;
Ο Κάρλο από την Ιταλία, που τρελαίνεται για τα τρένα, αποφασίζει να κρυφτεί σε ένα βαγόνι. Η Χάννα από τη Γερμανία, που απ’ όταν πήραν από κοντά της τον αδερφό της, τον Γιάκομπ, περνάει τις νύχτες μετρώντας τα αστέρια. Η Εμελίν από τη Γαλλία, που δεν θέλει να φοράει το κίτρινο αστέρι, κι ας είναι υποχρεωτικό για όλους τους Εβραίους. Ο Νταβίντ από την Πολωνία, που το σκάει από το γκέτο της Βαρσοβίας κρατώντας σφιχτά το βιολί του.
Αυτοί είναι οι πρωταγωνιστές του βιβλίου.
Παιδιά που έζησαν σε διάφορα μέρη της Ευρώπης σε μια εποχή που ρατσιστικοί νόμοι επέβαλλαν παράλογα νέα ήθη και απαγόρευαν απλές καθημερινές πράξεις.
Η άποψή μου:
(γράφει ο Παναγιώτης Δεληγιάννης)
Πόσα και πόσα αθώα παιδικά μάτια συνάντησαν το υπαρκτό τέρας του Άουσβιτς αλλά και των άλλων στρατοπέδων εξόντωσης; Δυστυχώς αμέτρητα. Εκατομμύρια ψυχές βασανίστηκαν σε αυτούς τους αποτρόπαιους χώρους, που ήταν δημιουργήματα και εμπνεύσεις κάποιων άλλων ανθρώπων.
Και γιατί οι ναζί έβαζαν τα μελλοντικά σφάγια τους να ετοιμάσουν βαλίτσα με τα απαραίτητα για το ταξίδι αυτό; Η ιεροτελεστία της ετοιμασίας της βαλίτσας από τους ναζί, ίσως είχε ως σκοπό να κάνει τα θύματά τους να νιώσουν κάποια ασφάλεια πριν ξεκινήσουν για το άγνωστο. Το θύμα έβαζε μέσα τα απαραίτητα και ίσως έτσι νόμιζε πως θα επιβίωνε εκεί που το πήγαιναν και δεν επαναστατούσε. Αλλά μόλις έφτανε εκεί, η βαλίτσα του πεταγόταν σε έναν συγκεκριμένο χώρο σαν άχρηστο αντικείμενο!
Υπάρχει όμως και μια άλλη εκδοχή που -πιστεύω ότι- τελικά ισχύει. Μήπως όλο αυτό γινόταν για να ευχαριστηθούν οι ίδιοι οι βασανιστές; Για να δώσουν ελπίδα στα θύματά τους, να τη δουν να αναζωπυρώνεται στο βλέμμα τους και μετά να τους την πάρουν με απερίγραπτη και τερατώδη βία, για να νιώσουν μεγαλύτερη ικανοποίηση; Από τα τέρατα που πέρασαν από αυτόν τον πλανήτη, ίσως οι ναζί να ήταν τα χειρότερα και πιο ωμά...
Το συγκεκριμένο βιβλίο έχει ως πρωταγωνιστές απλά, καθημερινά παιδιά. Αθώα, που δεν ξέρουν τι είναι οι διακρίσεις. Παιδιά που ξέρουν να κάνουν όνειρα, να γελάνε, να παίζουν και να νιώθουν ευτυχισμένα, παρά τις καθημερινές τους δυσκολίες. Αυτά τα άτυχα παιδιά όμως, βλέπουν σιγά-σιγά τη ζωή τους να αλλάζει, χωρίς να καταλαβαίνουν το λόγο. Οι γονείς τους απολύονται, τα ίδια δεν μπορούν να πάνε στο σχολείο και δεν τους επιτρέπεται να παίζουν στα πάρκα και τους δημόσιους χώρους. Και γιατί; Επειδή σε κάποια άλλη χώρα, κάποιος όρισε πως είναι Εβραίοι και οι Εβραίοι είναι κατώτεροι. Τα παιδιά αρχίζουν και ζουν τον διαχωρισμό χωρίς να τον καταλαβαίνουν. Η αγνή καρδιά τους τούς λέει πως τίποτα δεν έχει αλλάξει, αλλά όλα έχουν αλλάξει! Και όμως. Τα βλέπουμε να ελπίζουν και να χαμογελάνε. Να προσπαθούν, να συνεχίζουν να ονειρεύονται όμορφα μέσα σε αυτόν τον τόσο πραγματικό και παράλογο εφιάλτη, που δημιούργησαν άλλοι άνθρωποι.
Ο κάθε μικρός ήρωας αυτού του εξαιρετικού βιβλίου τελικά εξαναγκάζεται να φτιάξει μια βαλίτσα για να οδηγηθεί στο άγνωστο. Ίσως σε αυτό το ταξίδι, στοιβαγμένο σε βαγόνια σαν αντικείμενο με πολλούς ακόμα συνανθρώπους του, κάτω από αντίξοες συνθήκες, να συνεχίζει να ελπίζει. Γιατί είναι παιδί. Και το κάθε παιδί έχει μέσα του την αθωότητα και την ελπίδα, μια φλόγα που συνεχίζει να σιγοκαίει.
Αυτό το βιβλίο απευθύνεται σε όλες τις ηλικίες. Δεν έχει σκληρές εικόνες, αλλά από την πρώτη σελίδα έχει σκληρές αλήθειες. Αλήθειες που μόνο ένα παιδί μπορεί να κατονομάσει ευθέως. Δυστυχώς στις μέρες μας, ο ακραίος συντηρητισμός και οι φυλετικές διακρίσεις έχουν φουντώσει και πάλι. Ο κόσμος έχει γίνει ένας μεγάλος εφιάλτης για εκατομμύρια παιδιά που έτυχε να μη γεννηθούν στον δυτικό κόσμο. Ο πόλεμος στη Συρία είναι ένα από τα πιο φριχτά παραδείγματα. Πόσα παιδιά πεθαίνουν καθημερινά προσπαθώντας να ξεφύγουν από αυτή την τερατωδία; Πόσα παιδικά κορμάκια έχουν χαθεί στο βαθύ μπλε της Μεσογείου; Πόσα ορφανά προσφυγάκια που κατάφεραν να σωθούν και ζουν στις πολιτισμένες χώρες μας αγνοούνται από τον γενικό πληθυσμό; Πόσες φορές τους έχουμε γυρίσει την πλάτη, όταν μας ζητούν βοήθεια; Πόσες φορές τα έχουμε κοιτάξει με μίσος; Πόσες φορές την ημέρα κάνουμε διακρίσεις εις βάρος τους, λόγω της καταγωγής, της θρησκείας ή του χρώματός τους;
Μήπως ο σύγχρονος δυτικός κόσμος είμαστε οι νέοι ναζί; Μήπως η αδιαφορία, η άγνοια και η υποτιθέμενη ανωτερότητά μας είναι το ίδιο επικίνδυνη με τις θηριωδίες των ναζί; Μήπως τελικά είμαστε συνυπεύθυνοι, κλείνοντας τα μάτια και τα αυτιά μας σε αυτά που συμβαίνουν γύρω μας; Μήπως τελικά δεν διαφέρουμε και τόσο από εκείνα τα τέρατα που έζησαν πριν από 80 χρόνια; Αυτά τα παιδάκια που σώθηκαν από τον πόλεμο ίσως να κουβαλάνε μια βαλίτσα με τα λιγοστά τους υπάρχοντα. Την επόμενη φορά που θα τα συναντήσουμε, καλό θα είναι να τα κοιτάξουμε στα μάτια.
Εκεί βρίσκεται η αλήθεια τους.
Θα κλείσω με δύο συμβουλές:
- Να μάθετε τα παιδιά σας να αγαπάνε και να βοηθάνε τον συνάνθρωπο που έχει ανάγκη, οποιονδήποτε συνάνθρωπο.
- Να προστατεύετε τα παιδιά. Τα παιδιά είναι η ελπίδα μας και δεν ξέρουν κανένα είδος διαχωρισμού, εκτός αν τους τον μάθουμε εμείς.
Στοιχεία βιβλίου:
Ιστοσελίδα: Πατήστε εδώ
Τίτλος πρωτοτύπου: Le valigie di Auschwitz
Γλώσσα πρωτοτύπου: Ιταλικά
Συγγραφέας: Ντανιέλα Παλούμπο
Εικονογράφηση: Κλάρα Μπατέλο
Μετάφραση: Ελένη Τουλούπη
Ηλικία: από 12 ετών
Σελίδες: 216 / Διαστάσεις: 14 Χ 20,6
Έτος έκδοσης: Οκτώβριος 2017
ISBN: 978-960-04-4837-5