---Δημοσίευση: 29/07/2020---
Περίληψη οπισθόφυλλου:
Σαν εκείνους τους ολόλαμπρους κόκκινους, κίτρινους ήλιους που τόσο συχνά βλέπουμε στο απέραντο έργο του, έτσι κι η μεγαλοφυΐα του Βικέντιου Βαν Γκογκ προβάλλει μέσ’ από τα Γράμματα, ωραία, αδρή και άτρωτη. Εδώ υπάρχει μονάχα ο καλλιτέχνης που, απ’ τα πρώτα του βήματα, ξέρει τι θέλει, ξέρει τι ζητάει και προπάντων πώς να το πετύχει. Με μιαν αδάμαστη θέληση, με μια επίμονη διορατικότητα που μονάχα οι «από Θεού» διαθέτουν, ανεβαίνει το δύσκολο δρόμο του, σίγουρος για τη δουλειά του, βέβαιος για τη δόξα και την αθανασία. Κρατώντας για τον εαυτό του το ραβδί του αναχωρητή και το ξερό ψωμί και τα ξυλοπάπουτσα του χωριάτη, χαρίζει τους θησαυρούς της ψυχής και της τέχνης του σ’ όσους μπορούν να τον καταλάβουν και να νιώσουν τον ανασασμό των δέντρων και τη θλίψη της φτωχικής καλύβας. Και δω, στα Γράμματά του, μια καλλιτεχνική ψυχή δείχνει όλο το θεϊκό μεγαλείο της.
Η άποψή μου:
(γράφει η Μαριάννα Φλέσσα)
Είναι ένας από τους πιο αναγνωρίσιμους καλλιτέχνες που έζησαν ποτέ. Οι πίνακές του εκτιμήθηκαν από στρατιές φιλότεχνων. Η μοναδικότητα της τεχνοτροπίας του και τα θέματα των έργων του είναι παγκοσμίως γνωστά. Ο Βίνσεντ Βαν Γκογκ αγαπήθηκε όσο λίγοι ζωγράφοι. Ιδιοφυΐα της τέχνης του -ήταν μια ιδιαίτερη προσωπικότητα που παρεξηγήθηκε πολύ όταν ζούσε. Οι πίνακές του έτυχαν ελάχιστης αποδοχής και αυτός που σήμερα αξίζει εκατοντάδες εκατομμύρια ευρώ, πούλησε έναν μόνο πίνακα ζωγραφικής, όσο ήταν εν ζωή! Οι εκδόσεις Γκοβόστη στην επανέκδοση του βιβλίου «Βαν Γκογκ, Γράμματα στον αδελφό του Θεόδωρο» μας δίνουν την ευκαιρία να γνωρίσουμε άγνωστες πτυχές της ζωής τού μεγάλου καλλιτέχνη μέσα από την αλληλογραφία του με τον μικρότερο αδελφό του, Θεόδωρο ή όπως τον αποκαλούσε χαϊδευτικά, τον Τεό.
Ο Βαν Γκογκ γεννήθηκε το 1853 σ’ ένα χωριό κοντά στην πόλη Μπρέντα της Ολλανδίας. Ο πατέρας του ήταν πάστορας και ήταν ο πρωτότοκος γιος μιας πολύτεκνης οικογένειας με έξι παιδιά. Αν και οι πρόγονοί του ήταν ευκατάστατοι αστοί, η οικογένεια του Βίνσεντ δεν ήταν διόλου πλούσια. Αντίθετα θα λέγαμε ότι ήταν πάμπτωχοι. Τελειώνοντας τη βασική του εκπαίδευση, ο νεαρός, αρχικά, επιχείρησε να ακολουθήσει τα βήματα του πατέρα του και να γίνει κι αυτός πάστορας. Δεν ήταν όμως εύκολο γι’ αυτόν. Η ευαίσθητη ψυχή του και η μοναχική φύση του, του υπαγόρευαν να είναι ιδιαίτερα δοτικός με το ποίμνιό του σε σημείο να παραμελεί τον εαυτό του. Συγκρουόταν άγρια και γινόταν ιδιαίτερα δυσάρεστος από τον άμβωνά του με όλους αυτούς που εκμεταλλεύονται τους φτωχούς εργάτες της περιοχής όπου υπηρετούσε γιατί θεωρούσε ότι ήταν υπό την προστασία του. Σχεδόν διωγμένος τα αφήνει όλα πίσω του και στρέφεται για βοήθεια στον μικρότερο αδερφό του Τεό, με τον οποίο είναι ιδιαίτερα δεμένος και στην ουσία είναι ο μόνος κοντινός του άνθρωπος. Ο Τεό τον περιθάλπει και είναι ίσως ο μοναδικός που τον στηρίζει και έχει πίστη στο ταλέντο του για να ασχοληθεί με αυτό που μοιάζει να είναι η μοναδική ακτίνα ελπίδας: τη ζωγραφική.
Στο βιβλίο «Βαν Γκογκ, Γράμματα στον αδελφό του Θεόδωρο» έχουμε όλες τις επιστολές που απευθύνονται στον Τεό και απέστειλε ο Βίνσεντ, από τον Ιούλιο του 1873 ως και την τελευταία που βρέθηκε πάνω του μετά την αυτοκτονία του στις 29 Ιουλίου 1890. Αφορούν την περίοδο της ζωής του μετά τη βασική του εκπαίδευση και ο ίδιος μας διηγείται την προσπάθειά του να βρει τον προορισμό του και την κλίση του. Ο μεγάλος ζωγράφος μέσα από τα γράμματά του μας αποκαλύπτει όλες τις πλευρές του χαρακτήρα του. Τις πιο μύχιες σκέψεις γιατί ας μην ξεχνάμε, απευθύνεται στον πιο αγαπημένο του άνθρωπο, στο μοναδικό ίσως φίλο και αδερφό του, τον οποίο εμπιστεύεται απόλυτα. Του μιλάει για τις αναζητήσεις του, για τους φόβους του, για την Τέχνη. Απαριθμεί όλες τις δυστυχίες του, τους έρωτές του. Μέσα από τις επιστολές του θαύμασα τις τεράστιες γνώσεις τέχνης που έχει. Την ικανότητα να μεταφράζει όλα όσα συμβαίνουν γύρω του σε πίνακα που προκαλεί δυνατά συναισθήματα. Δεν ζωγραφίζει μόνο γιατί του το επιβάλει μια εσωτερική ανάγκη έκφρασης. Ο Βαν Γκογκ μετουσιώνει σε χρώμα όλες τις επιρροές των προγενέστερων ζωγράφων σε ένα καινούργιο εντυπωσιακό ιδίωμα που αφηγείται την φύση, τον κόσμο, την ίδια του την ψυχή. Την τύχη του μεγάλου ζωγράφου όλοι μας τη γνωρίζουμε. Έχοντας πέσει σε κατάθλιψη με πιθανότερη αιτία τη δυσκολία του να επικοινωνήσει με τους συνανθρώπους του, αυτοκτόνησε το 1890 λίγο έξω από το Παρίσι με μία σφαίρα στην καρδιά.
Το βιβλίο είναι επανέκδοση της παλαιότερης έκδοσης του 1952 των επιστολών από τον Γκοβόστη. Έχει μια ιδιόρρυθμη ορθογραφία που στην αρχή με δυσκόλεψε στην ανάγνωσή τους και όπως εξηγείται εντός: «[...] Οι ορθογραφικές ιδιαιτερότητες καθρεφτίζουν τις πρωτοποριακές απόψεις και τις ανησυχίες του Κώστα Γκοβόστη, ενός από τους πιο φωτισμένους εκδότες που εμφανίστηκαν στην πνευματική ζωή του τόπου». Κάθε σελίδα φέρει έναν υπέρτιτλο όπου επιγραμματικά έχουμε το θέμα της. Πχ: «Οι Πατατοφάγοι» που αναφέρεται στην πηγή έμπνευσης για να ζωγραφίσει το διάσημο πίνακά του ή «Η Θρησκεία μου, του Τολστόη», όπου αναφέρεται στο βιβλίο του γνωστού συγγραφέα που διαβάζει την περίοδο εκείνη και σχολιάζει το περιεχόμενό του. Ο επικεφαλίδες βοηθούν πολύ και είναι πολύ εύκολο για τον αναγνώστη να βρει και να εντοπίσει συγκεκριμένα καίρια σημεία της ζωής του μεγάλου καλλιτέχνη.
Οι θαυμαστές του έργου του Βίνσεντ Βαν Γκογκ δεν θα μπορούσαν να είχαν καλύτερη θέαση της ζωής του από τις επιστολές του ιδίου. Είναι γραμμένες σε απλή γλώσσα και αναλύει σχεδόν κάθε κομμάτι της καθημερινής ζωής του. Κάποιες φορές, επειδή δεν υπάρχουν οι απαντητικές επιστολές του αδερφού του, νόμιζα ότι διάβαζα το ημερολόγιο του καλλιτέχνη. Γράφει πολύ ωραία, στρωτά, περιγραφικά και αναμφισβήτητα διαθέτει ταλέντο και στον γραπτό λόγο. Κάποιες φορές φιλοσοφεί για τη φύση του ανθρώπου και για την Τέχνη με ιδιαίτερη επιτυχία και αυτό μαρτυρά ότι έλαβε μια εξαιρετική μόρφωση που το επιτρέπει να έχει μία κριτική θέση τόσο με τους προγενέστερους ομότεχνούς του όσο και με τους σύγχρονούς του. Άλλοτε πάλι, συγκινήθηκα πολύ από τον εσωτερικό αγώνα που διάγει για να είναι αγαπητός και αποδεκτός. Για να έχει φίλους. Κάποιες στιγμές η απόγνωσή του με έπνιξε.
Εν πολλοίς, μπορεί να πει κανείς ότι η ανάγνωσή τους απάντησε σε πολλές απορίες που είχα για την ζωή του και για τον τρόπο που ζωγράφιζε. Θεωρώ ότι δεν υπάρχει καλύτερος τρόπος να γνωρίσει κάποιος τις πιο ενδόμυχες σκέψεις του και τα πιο κρυφά του συναισθήματα από αυτές τις επιστολές. Διαβάστε το και θα γοητευτείτε από τις γνώσεις του και από την ευαισθησία του!
Στοιχεία βιβλίου:
Ιστοσελίδα: Πατήστε εδώ
Συγγραφέας: Βαν Γκογκ
Μετάφραση: Σ. Σκιαδαρέσης
Σελίδες: 312 / Διαστάσεις: 15Χ23
Ημερ. έκδοσης: 1952
ISBN: 960-270-005-Χ / 978-960-270-005-1
.jpg)