Περίληψη οπισθόφυλλου:
Η Χριστίνα υπακούει στη μουσικότητα του εφηβικού Εγώ της και βρίσκεται αντιμέτωπη με το κόστος. Δοκιμάζεται από μια σειρά γεγονότων που σημαδεύουν τη ζωή της, αναζητώντας διαρκώς το πολυπόθητο ελιξίριο της δύναμης.
Ο έρωτας θολώνει την κρίση της και σαν χείμαρρος την οδηγεί όπου θέλει εκείνος. Η αναβλητικότητα και η υπομονή της καρδιάς, ενώ το μυαλό δυσφορεί, της υποδεικνύουν άλλους δρόμους, επικίνδυνους. Όταν συνειδητοποιεί ότι οι λανθασμένες της προτεραιότητες λειτουργούν ως εμμονικός διώκτης που φυλάει σαν θησαυρό μια χούφτα φωτεινές αναμνήσεις, η Χριστίνα επιχειρεί να δώσει απάντηση στο κυρίαρχο ερώτημα: ποια αγάπη είναι αυτή που οδηγεί στη συγχώρεση; Της ερωτευμένης γυναίκας; Της μάνας; Ή μήπως η αγάπη στον πυρήνα της αυτοεκτίμησης;
Ένα βιβλίο-διαδρομή, από τα δεκαεπτά έως τα πενήντα χρόνια μιας γυναίκας που γέμισε την πορεία της με ανεκπλήρωτα «θα». Από «θα» όμως αρχίζει και η θάλασσα...
Η άποψή μου:
(γράφει η Λιάνα Τζιμογιάννη)
«Μέχρι το πέμπτο σκαλοπάτι»... Δηλαδή μέχρι την πέμπτη δεκαετία της ζωής της ηρωίδας μας... ή μέχρι τις πέντε απορρίψεις... ή μέχρι το πέμπτο στάδιο του πένθους...
Η ιστορία ξεκινά από το τέλος. Μια γυναίκα στα 50 της επιστρέφει στη θερινή κατοικία της, παρέα με τα λουλούδια κι ένα σκύλο, αποκτώντας καινούργια ενδιαφέροντα και συνήθειες. Εκεί, σε ένα μέρος γεμάτο χρώματα, μυρωδιές, ήχους, γεύσεις, ξεδιπλώνει τις αναμνήσεις της από τα νεανικά της χρόνια, μέχρι τη στιγμή που αποφασίζει να συνεχίσει τη ζωή της αλλιώς.
Πίσω λοιπόν, στο ταξίδι του παρελθόντος, ζούσε σε μια οικογένεια με υψηλό κοινωνικό υπόβαθρο, με αυστηρό πατέρα, μάνα-ισορροπίστρια και μια αδελφή που απολάμβανε ιδιαίτερη εύνοια από τους γονείς της. Η Χριστίνα στα 17 της, ατίθασο πνεύμα, θα προσπαθήσει να επαναστατήσει.
Πρώτη απόρριψη... Ο αγαπημένος της πατέρας, η κολώνα του σπιτιού, δεν εγκρίνει την επανάστασή της ή την κραυγή για λίγη περισσότερη προσοχή κι έτσι εκείνη επιμένει να ανταγωνίζεται την αδελφή της. Μέχρι τη στιγμή που ένας θάνατος αιφνιδιάζει την οικογένεια. Η ζωή όμως, συνεχίζεται. Η Χριστίνα πηγαίνει στο Πανεπιστήμιο, επιλέγοντας τομέα σπουδών που εκείνη επιθυμεί, αρνούμενη να υπακούσει τις συμβουλές του πατέρα της περί Νομικής. Έπειτα, έρχεται η πρώτη κολλητή φίλη... και ο πρώτος έρωτας...
Δεύτερη απόρριψη... Οι γονείς της εγκρίνουν την κολλητή της και η Χριστίνα επιλέγει τον έρωτα αντί της φιλίας, βασιζόμενη σε μια σειρά εσφαλμένων εντυπώσεων. Ένας γάμος και μια εργασία σε αρχαιολογικές ανασκαφές την ικανοποιεί. Είναι όμως όλα αυτά αρκετά;
Τρίτη απόρριψη... ο γάμος της δεν είναι αυτό που είχε ονειρευτεί. Κοροϊδία, βία, κακοποίηση όλων των ειδών. Η τέταρτη απόρριψη έρχεται με τη μορφή ενός άλλου άντρα που επίσης την προδίδει και η πέμπτη από το ίδιο της το παιδί... Πόσες απορρίψεις να αντέξει μια γυναίκα-μάνα-ερωμένη-σύζυγος-επαγγελματίας;
«Όταν πονάς τόσο που δε μπορείς να ανασάνεις, τότε μαθαίνεις να επιβιώνεις», γράφει η συγγραφέας, θεωρώντας πως ο πόνος μάς βοηθά να γίνουμε καλύτεροι.
Η Τζίνα Ψάρρη επισημαίνει ότι «Η ευτυχία δε χαρίζεται, ούτε κληρονομείται» κι ο Καζαντζάκης ότι «Η ευτυχία είναι κομμένη στο μπόι του ανθρώπου. Δεν είναι σπάνιο πουλί στον ουρανό, αλλά ένα κατοικίδιο στην αυλή μας.» Αν λοιπόν, η ευτυχία είναι τόσο κοντά μας, τι μας εμποδίζει να την αρπάξουμε;
Στην εποχή μας, οι διαπροσωπικές σχέσεις είναι πάρα πολύ δύσκολες. Κανείς δε δέχεται να αναλάβει τις ευθύνες του και στην πλειοψηφία, αυτός που δε μπορεί να προσαρμοστεί, αντανακλά στον άλλον τα προβλήματά του, παρουσιάζοντάς τον ως «κύριο φταίχτη». Η Χριστίνα αποδέχεται αυτόν τον τίτλο σε όλες σχεδόν τις σχέσεις της, είτε φιλικές, είτε ερωτικές, είτε οικογενειακές. Αφήνει να περάσουν από μπροστά της ενδείξεις και αποδείξεις, ωστόσο, δεν κάνει τίποτα για να πάρει τη ζωή της, τον εαυτό της, στα χέρια της. Παραδίνεται σε χέρια άλλων, απορροφιέται από τις εντολές άλλων, εθελοτυφλεί, αγνοεί, συγχωρεί. Περνά τα ΠΕΝΤΕ στάδια του πένθους:
1. Άρνηση
Η Χριστίνα σε αντίθεση με την εφηβεία της, αρνείται να αντιμετωπίσει την πραγματικότητα, μετά το Πανεπιστήμιο. Αμφισβητεί τα πάντα και εξυψώνει τους άντρες που ισχυρίζονται ότι την αγαπούν, αλλά χωλαίνουν στην πράξη. Αφήνεται στον πρώτο καθησυχασμό από το πρόσωπο που την ενδιαφέρει πως «όλα θα αλλάξουν προς το καλύτερο».
2. Θυμός
Οι συνθήκες που η Χριστίνα βιώνει, τη βυθίζουν σε απόγνωση. Απελπίζεται και δεν ξέρει πώς να διορθώσει την κατάσταση. Η άρνηση μπορεί να αρχίζει να υποχωρεί, ο πόνος όμως όχι. Θυμώνει με τους γύρω της και κατηγορεί τον εαυτό της για όσα ζει.
3. Διαπραγμάτευση
Αν πρωτύτερα δεν ήθελε να αντιμετωπίσει την πραγματικότητα, σύντομα η Χριστίνα αντιλαμβάνεται πως για χάρη του παιδιού της, πρέπει να παραμείνει υγιής πνευματικά. Συνειδητοποιεί ότι έχει όμηρο τον εαυτό της και παλεύει να διαπραγματευτεί μαζί του, προκειμένου να ανακτήσει ξανά τον έλεγχο.
4. Κατάθλιψη
Από τα συνεχή χτυπήματα της μοίρας, μιας μοίρας που η ίδια επέλεξε να ακολουθήσει, η Χριστίνα χάνει την όρεξη να παλέψει για κάτι καλύτερο. Πέφτει συναισθηματικά, λυπάται, νιώθει τύψεις, σταματά να ελπίζει, παραδίδεται στο πεπρωμένο της...
5. Αποδοχή
Η Χριστίνα πιάνει, αυτό που λέμε, πάτο. Δεν έχει παρακάτω, έχει φτάσει στο κατώτατο σημείο. Τώρα το μόνο που πρέπει να κάνει, είναι να κουνήσει τα πόδια της, για να ανέβει ψηλά. Πρέπει να απομονωθεί για να ηρεμήσει και να ξεπεράσει τα προβλήματά της, αφήνοντας πίσω ό,τι την πληγώνει, δίνοντας χρόνο στους αγαπημένους της να κρίνουν και να κριθούν.
Το άσχημο είναι ότι η Χριστίνα επαναλαμβάνει το ίδιο λάθος, τα ίδια πέντε βήματα, δυο φορές. Ενώ η πρώτη φορά ξεπερνιέται σχετικά εύκολα, αφήνοντας όμως πάνω της σημάδια, που επιθυμεί να σβήσει, η δεύτερη φορά θα την καταρρακώσει και άνθρωποι που την αγαπούν, θα της δώσουν μια χείρα βοηθείας, ώστε να την ωθήσουν στο να σηκωθεί και να μην ξαναπέσει.
Η Χριστίνα είναι δύσκολος χαρακτήρας, ωστόσο πολλές από εσάς θα ταυτιστούν απόλυτα μαζί της, καθώς θα δείτε στοιχεία σας πάνω της, όπως ακριβώς ένιωσα εγώ. Είδα δικές μου επιλογές στην ηρωίδα και μετά την ανάγνωση, φροντίζω να αλλάξω πολλά, προκειμένου να μη φτάσω σε κανένα στάδιο από όσα ανέφερα. Δε λέω ΘΑ... λέω ΝΑ.
Αλλά και οι δευτερεύοντες ήρωες της Τζίνας Ψάρρη είναι αγαπητοί, με τα καλά και τα άσχημά τους. Οι δύο άντρες που αγάπησε περισσότερο από τον εαυτό της την ακυρώνουν, καταποντίζοντας τα αισθήματα και την προσωπικότητά της. Σταματούν για λίγο, της χαρίζουν μικρές χαρές, ελαχίστης διάρκειας παραδείσους στην κόλαση που τη ρίχνουν, σαφώς με τις ευλογίες της ίδιας. Η Ελπίδα αποτελεί μια πολύτιμη φίλη, όνομα και πράγμα στη ζωή της Χριστίνας, στήριγμα και αποκούμπι για ατέλειωτες συζητήσεις και εξομολογήσεις μαζί με τον Άρη, εξίσου σημαντικός, δικός της άνθρωπος. Ο λατρεμένος της πατέρας μετά από αρκετά χρόνια αποδεικνύεται πραγματικός φύλακας-άγγελος, κι ας πίστευε η Χριστίνα ότι μεγάλωσε με την απόρριψή του. Το βιβλίο περιέχει μια πολύ τρυφερή σκηνή που ξετυλίγεται στο δεύτερο μισό του.
Το «Μέχρι το πέμπτο σκαλοπάτι» αποδείχτηκε ανώτερο των προσδοκιών μου, αλλά έτσι κι αλλιώς, δεν περίμενα να διαβάσω κάτι κατώτερο από μια φιλόλογο, όπως η Τζίνα Ψάρρη. Η χρήση της ελληνικής γλώσσας είναι ολόσωστη, χρησιμοποιώντας λέξεις όχι δυσνόητες, αλλά απλές και κατανοητές. Κάθε κεφάλαιο περιγράφει την παρελθοντική της σκοτεινή-μουντή ζωή με λίγες στιγμές ευτυχίας και τελειώνει με μια παράγραφο από την τωρινή της, η οποία περιγράφεται με τα πιο ζωντανά χρώματα της Ίριδας, δηλώνοντας την ευτυχία που επιτέλους κατέκτησε! Το βιβλίο χαρίζει απλόχερα αποφθέγματα και σε γεμίζει με πληθώρα συναισθημάτων!
Η ζωή είναι ένα ανεκτίμητης αξίας δώρο. Δεν πρέπει να το κάνουμε τροφή στα δόντια άλλων. Το βιβλίο ίσως σας αφήσει μια πικρή γεύση για τις περιπέτειες της Χριστίνας, σίγουρα όμως, θα οπλιστείτε με δύναμη και κουράγιο για να κάνετε τη δική σας επανάσταση και να νικήσετε. Χαρίζει μηνύματα όπως: «Μην αφήνετε το χρόνο να περνά κι εσείς να κάθεστε και να τον κοιτάτε. Αντισταθείτε στην ενδοοικογενειακή βία, στη σωματική και λεκτική κακοποίηση, πάρτε εσείς τα χαλινάρια του εαυτού σας και καλπάστε προς την ελευθερία των δικών σας επιλογών, της δικιάς σας ζωής και μην εξαρτάστε από τρίτους, που ο σκοπός της ζωής τους είναι να σας έχουν υποχείριο, ανυψώνοντας το δικό τους εγώ εις βάρος σας. Ο τολμών νικά!»
Ελπίζω να θελήσετε να το διαβάσετε, για να σκεφτείτε... και να δράσετε... για να μάθετε πολλά για σχέσεις ζωής. Για να διαβάσετε για δεσμούς γονιών-παιδιών, αδελφής-με-αδελφή, συζύγων κι εραστών, για προβλήματα και πώς αυτά μπορείτε να τα ξεπεράσετε. Δεν πρόκειται για βιβλίο αυτοβελτίωσης, δε θα σας δώσει λύσεις, καθώς ο καθένας μας αντιμετωπίζει και λύνει διαφορετικά καταστάσεις που του τυχαίνουν. Είναι όμως, ένα πόνημα που ξεχειλίζει θλίψη, η οποία όμως σταδιακά μετατρέπεται σε αισιοδοξία και ελπίδα.
Τελικά, η αγάπη είναι το φάρμακο για όλα. «Η αγάπη δίνει καθημερινά εξετάσεις και καμιά φορά μένει μετεξεταστέα, αν δεν έχει διαβάσει πολύ», λέει η συγγραφέας μας. Η ανιδιοτελής αγάπη μάς οδηγεί στις δεύτερες ευκαιρίες, στην απουσία ενοχών, στην επιθυμία να αλλάξουμε ό,τι μας διαβρώνει και στο να αναζητούμε τρόπους διαφυγής από ό,τι μας κάνει να νιώθουμε ασφυκτικά. Φροντίστε να έχετε δίπλα σας ανθρώπους που σας αγαπούν πραγματικά και θέλουν το καλό σας, και διώξτε μακριά ό,τι σας πονά και σας γεμίζει τοξικότητα. Δεν είναι απαραίτητο να φτάσουμε μέχρι το πέμπτο σκαλοπάτι... και στο δεύτερο... και στο τρίτο, μπορούμε να ξεκινήσουμε αυτό που προσδοκά η καρδιά μας.
Μια κινέζικη παροιμία λέει: «Αν θες την ευτυχία για λίγο, μέθυσε. Αν την θέλεις για περισσότερο καιρό, ερωτεύσου, αλλά αν τη θέλεις για πάντα, ξεκίνα κηπουρική!» Η Χριστίνα ξεκινά κηπουρική στο εξοχικό δίπλα στη θάλασσα, επιθυμώντας για πάντα την ευτυχία που για χρόνια στερήθηκε. Εντάξει, ίσως δράσουμε με διαφορετικό τρόπο από τη Χριστίνα, δηλαδή να μην απομονωθούμε κάπου στη φύση, ωστόσο ό,τι αποφασίσουμε, θα είναι δικιά μας επιλογή, θα τη στηρίξουμε κι επόμενο είναι να δεχτούμε και τις όποιες συνέπειες την ακολουθήσουν.
Στοιχεία βιβλίου:
Ιστοσελίδα: Πατήστε εδώ
Συγγραφέας: Τζίνα Ψάρρη
Σελίδες: 348 / Διαστάσεις: 20,5x14
Ημερ. έκδοσης: Σεπτέμβριος 2019 (αναθεωρημένη έκδοση)
ISBN: 978-960-642-006-1
Βιογραφικό της συγγραφέως:
Γεννήθηκα στην Αθήνα και δεν την αποχωρίστηκα από τότε. Η επαναστατημένη εφηβεία μου φοίτησε σε ελληνογαλλικό σχολείο καλογραιών. Αποφοίτησα από το Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο και δίδαξα κοντά είκοσι χρόνια Γαλλικά και Ιστορία, ώσπου ν’ αποφασίσω να αφοσιωθώ αποκλειστικά στη συγγραφή. Το 2016, το διήγημα «Πρωινό Αστέρι» κέρδισε το πρώτο βραβείο στον πανελλήνιο διαγωνισμό που κάθε χρόνο διοργανώνει η Πανελλήνια Ένωση Λογοτεχνών. Διηγήματα και ποιήματά μου έχουν κατά καιρούς δημοσιευθεί στα λογοτεχνικά περιοδικά (Fractal, Άνεμος magazine) καθώς και σε διάφορα blogs, όπως (Αλισάχνη και eikoneskailogos).Εργογραφία: «Μέχρι το πέμπτο σκαλοπάτι» (μυθιστόρημα, Όστρια, 2015, εξαντλημένο), «Οι κόρες της ανάγκης» (μυθιστόρημα, Άνεμος εκδοτική, 2018), «Μέχρι το πέμπτο σκαλοπάτι» (μυθιστόρημα, αναθεωρημένη επανέκδοση, Άνεμος εκδοτική, 2019), «Αριστερό πέταγμα» (μυθιστόρημα, Άνεμος εκδοτική, 2019). Επικοινωνήστε με τη συγγραφέα στο προφίλ της στο Facebook.
.jpg)
