Περίληψη οπισθόφυλλου:
Ο παραδοσιακός ρωσικός βερμπαλισμός -κληροδότημα της τολστόιας επιρροής- σε συνδυασμό με το πολυχρησιμοποιημένο ανά την υφήλιο θέμα του πολέμου, θα μπορούσαν να έχουν σταθεί εμπόδιο στην προσπάθεια του Ρώσου συγγραφέα και δημοσιογράφου Κονσταντίν Σιμόνοφ να δημιουργήσει ένα καθηλωτικό χρονικό των αρχών του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου και, πιο συγκεκριμένα, των γεγονότων του Δυτικού Ρωσικού Μετώπου, τότε που οι Γερμανοί προήλασαν εναντίον της Μόσχας. Ωστόσο κάτι τέτοιο δεν συνέβη!
Ο συγγραφέας παρουσιάζει με συναρπαστικό και συνάμα ακριβή τρόπο μάχες, οπισθοχωρήσεις και κυκλωτικές κινήσεις, αλλά δεν αρκείται μόνο σε αυτό. Πρόκειται για ένα μυθιστόρημα που το σκεπάζει η καταχνιά του πολέμου -κάθε πολέμου, οποιουδήποτε έθνους- με τον τρόμο του αλλά και με τις ανταμοιβές και τις εξάρσεις του, και, πάνω από όλα, με την άκρατη περιφρόνησή του για ό,τι χωρίζει τους Ζωντανούς από τους Νεκρούς.
Ο ήρωας του βιβλίου, ο Βάνια Σιντσόφ, ένας νεαρός πολεμικός ανταποκριτής, μπαίνει στην πρώτη γραμμή του πολέμου, τραυματίζεται, αιχμαλωτίζεται και τελικά δραπετεύει, έχοντας απολέσει την αστυνομική και κομματική του ταυτότητα -δηλαδή τα εχέγγυα της επιβίωσής του. Πασχίζοντας να διασώσει την υπόληψή του ως στρατιώτη, οδηγείται από μονάδα σε μονάδα, από σύντροφο σε σύντροφο και, παρόλο που η πίστη του στη νίκη της χώρας του παραμένει αταλάντευτη, εκείνο που συχνά κλονίζεται είναι η πίστη του στην ανθρώπινη φύση. Όμως, ο Σιντσόφ, με όλη την αφοσίωση και τις απογοητεύσεις του, δεν είναι παρά ένας άνθρωπος. Ο πραγματικός ήρωας, που προσλαμβάνει επικές διαστάσεις, δεν είναι άλλος από τον Ρωσικό Στρατό.
Με σύμμαχο τη μετάφραση του Άρη Αλεξάνδρου, ο Σιμόνοφ συνυφαίνει αρμονικά σε ένα γιγάντιο πλέγμα χαρακτήρες και γεγονότα και κατορθώνει να αποδώσει αυτή την «αδιόρατη σκόνη» που αναπόφευκτα καλύπτει έναν λαό σε περίοδο πολέμου. Ένα εκτενές έργο που ωστόσο αποζημιώνει τελικά τον αναγνώστη χάρη στην ιστορική του ακρίβεια και την περίτεχνη μυθοπλασία του.
Η άποψή μου:
(γράφει ο Χρήστος Αναστασόπουλος)
Τι να πρωτογράψει κανείς γι’ αυτό το έπος; Ο συγγραφέας, στον πρόλογό του έγραψε πως συμπάσχει τους Έλληνες και αναφέρει πως το θάρρος τους ήταν αυτό που ενέπνευσε και τους ίδιους τους Ρώσους, ώστε για πρώτη φορά να κάνουν τον γερμανικό στρατό να οπισθοχωρήσει!!!
Η ιστορία ξεκινά την πρώτη μέρα του πολέμου. Η Μάσα έχει αφήσει το παιδί της πίσω και η έννοιά της είναι εκεί, μια που μαθαίνει πως έχει ξεκινήσει να γίνεται χαμός. Αμέσως μετά ο άντρας της ο Σιντσόφ, πηγαίνει στον πόλεμο και έκτοτε, ζούμε εκ των έσω. την πραγματικότητα και τη φρίκη του πολέμου.
Το μυθιστόρημα είναι υπερβολικά παραστατικό και ρεαλιστικό, με λεπτομέρειες που μονάχα ένας άνθρωπος που έχει πολεμήσει -όπως έχει κάνει ο ίδιος ο συγγραφέας- μπορεί να παρουσιάσει. Η δύναμη του πολέμου είναι αδιανόητη, αξεπέραστη, άφαντη και όσοι δεν έχουμε πολεμήσει, δεν μπορούμε να την αντιληφθούμε. Τη μια στιγμή όλα κυλάνε ομαλά και την επόμενη γίνεται χαμός, μας λέει ο πρωταγωνιστής. Μια μικρή καθυστέρηση μπορεί να κοστίσει ζωές ή και να σώσει άλλες παράλληλα.
Αν ψάχνουμε να βρούμε την αλήθεια για τον πόλεμο θα καταλάβουμε πως βρίσκεται κάπου στη μέση. Μα και αυτό μπορεί πάλι να μην είναι σωστό, μια που και τις καλές ειδήσεις και τις κακές τις λένε διάφοροι άνθρωποι και θα πρέπει να λάβουμε υπόψιν μας, πως είτε είναι είτε δεν είναι αξιόπιστοι, δεν έχει να κάνει με το τι λένε αλλά πώς το λένε.
Έχοντας ολοκληρώσει αυτό το μυθιστόρημα, σκέφτομαι πως ο μόνος λόγος που πηγαίνει κανείς να πολεμήσει, είναι γιατί δεν θέλει να χάσει όλα όσα αγαπάει. Όλα όσα έχει γύρω του από παιδί και δίνουν νόημα στη ζωή του, σκεπτόμενος παράλληλα τι θα απογίνει η χώρα και ο λαός.
Άλλη μια σκέψη που αναφέρει ο συγγραφέας είναι: τόσο πολλοί οι άγνωστοι πρόγονοι -παππούδες, πατεράδες των παππούδων και παππούδες των παππούδων- που ξάπλωσαν κάτω από αυτούς τους σταυρούς, ο ένας πάνω στον άλλο, αιώνες τώρα, ώστε αυτή η γη ήταν δική του σε χίλιες οργιές βάθος και δεν μπορούσε πια, δεν είχε δικαίωμα να γίνει ξένη.
Στοιχεία βιβλίου:
Ιστοσελίδα: Πατήστε εδώ
Σειρά: Βιβλιοθήκη Άρη Αλεξάνδρου
Συγγραφέας: Κονσταντίν Σιμόνοφ
Μετάφραση: Άρης Αλεξάνδρου
Σελίδες: 694 / Διαστάσεις: 14x21
Ημερ. έκδοσης: 2017
ISBN: 978-960-606-035-9
Βιογραφικό του συγγραφέα:
Ο Κονσταντίν Σιμόνοφ γεννήθηκε στην Αγία Πετρούπολη το 1915. Ήταν πολεμικός ανταποκριτής, συγγραφέας και ποιητής. Έγραψε, επίσης, έργα για το θέατρο. Το πρώτο του θεατρικό έργο «The History of One Love» ανέβηκε στο κρατικό θέατρο του «Λένινσκι κομσομόλ» του Λένινγκραντ. Ισχυρός άνδρας της Εταιρίας Σοβιετικών Λογοτεχνών κι αρχισυντάκτης διάφορων λογοτεχνικών εντύπων, ο Σιμόνοφ, χάρη και στις διασυνδέσεις του με το καθεστώς και την προσωπική φιλία του με τον Στάλιν, είχε τεράστια δύναμη. Το 1940, ο Σιμόνοφ γνώρισε και ερωτεύθηκε την πολύ αγαπητή στο κοινό ηθοποιό Βαλεντίνα Σερόβα, για την οποία έγραψε το πασίγνωστο στη Σοβιετική Ένωση ερωτικό ποίημα «Περίμενέ με». Στις αρχές του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου έγραφε για την Krasnaya Zvezda, την εφημερίδα του Κόκκινου Στρατού. Ο Σιμόνοφ έφτασε μέχρι το βαθμό του Συνταγματάρχη και πήρε μέρος στη Μάχη του Βερολίνου. Μετά το τέλος του πολέμου υπηρέτησε σε πρεσβείες του εξωτερικού στην Ιαπωνία, τις ΗΠΑ και την Κίνα. Δούλεψε για την Pravda. Από το 1946 έως το 1950 και από το 1954 έως το 1958 ήταν αρχισυντάκτης στο λογοτεχνικό περιοδικό Novy Mir. Κατά τα έτη 1950-53 αρθρογραφούσε για τη Literary Gazette. Με το μυθιστόρημά του «Ζωντανοί και Νεκροί» κατόρθωσε να περιγράψει με τον πιο γλαφυρό τρόπο τα χρόνια του Μεγάλου Πατριωτικού Πολέμου. Άλλα έργα του είναι: «Μέρες και Νύχτες στις φλόγες του Στάλινγκραντ», «Η εποποιία του Στάλινγκραντ», «Μέγα Προσευχητάριον». Πέθανε στη Μόσχα το 1979.
