Περίληψη οπισθόφυλλου:
«Από το παράθυρο του σαλονιού είδα έναν άντρα να τρέχει. έναν τύπο ψηλό, κάτισχνο, απίστευτα σβέλτο. Τρεις στρατιώτες τον κυνηγούσαν σε μικρή απόσταση. Πολίτες ξεχύνονταν σαν ποτάμι από τις γωνίες κι ενώνονταν με τους στρατιώτες. Σε ελάχιστα δευτερόλεπτα, ένα πλήθος έπαιρνε τον φυγά στο κατόπι. Τον είδα να συγκρούεται μ’ένα παιδί που βρέθηκε μπροστά του μ’ένα ποδήλατο, και να κατρακυλά αβοήθητος στο χώμα. Ο όχλος πλησίαζε και βρισκόταν σε απόσταση αναπνοής, όταν ο άντρας καβάλησε το ποδήλατο κι άρχισε ξανά να τρέχει σαν τρελός. Σ’εκείνο το σημείο είχε ήδη σχηματιστεί μια δεύτερη ομάδα, εκατό μέτρα μπροστά, κι άρχισαν να του πετάνε μια βροχή από πέτρες. Ο δύστυχος χώθηκε σ’ένα στενό δρομάκι. Αν είχε θέα από ψηλά, όπως εγώ, δεν θα το είχε κάνει: αδιέξοδο. Όταν κατάλαβε το λάθος του, εγκατέλειψε το ποδήλατο και προσπάθησε να πηδήξει τον τοίχο. Μια πετριά τον βρήκε στο σβέρκο, κι έπεσε κάτω.»
Η άποψή μου:
Ένα βιβλίο που τραβά την προσοχή σου από την αρχή, καθώς βασίζεται στα ημερολόγια μιας γυναίκας που έμεινε οικειοθελώς έγκλειστη στο σπίτι της στην Λουάντα για είκοσι οκτώ ολόκληρα χρόνια! Αξιοσημείωτο από μόνο του το γεγονός αυτής της απομόνωσης, πυροδότησε τον συγγραφέα να γράψει ένα φανταστικό μυθιστόρημα με κεντρική ηρωίδα αυτή τη γυναίκα, την Λούντο.
Εκείνη πάντα ένιωθε άβολα με τους ανοιχτούς χώρους. Ανέκαθεν κρατούσε από μικρή μια μαύρη ομπρέλα καθώς πήγαινε σχολείο, ανεχόταν τις κοροϊδίες των συμμαθητών της, αλλά την ομπρέλα δεν την αποχωριζόταν ποτέ, λες και χωρίς αυτή θα της έπεφτε ο ουρανός στο κεφάλι! Ως ενήλικη, τη φροντίζει η μεγαλύτερη αδελφή της, Οντέτε κι όταν η τελευταία παντρεύεται έναν Ανγκολέζο έμπορο, θέλοντας και μη, την παίρνει μαζί της στην Λουάντα (την πρωτεύουσα της Ανγκόλας, που μέχρι τότε είναι πορτογαλική αποικία). Ακολουθούν ταραγμένα χρόνια στο δρόμο προς την Ανεξαρτησία της Ανγκόνας που καταλήγουν σε ένα θλιβερό εμφύλιο. Οι παλιοί εφιάλτες της Λούντο επιστρέφουν μες στην αναταραχή, η αδερφή της και ο γαμπρός της εξαφανίζονται και τότε το ένστικτο της αυτοσυντήρησης τής χτυπάει καμπανάκι.
Έχω πειστεί ότι η Οντέτε αγαπά πολύ την αδελφή της και η σύνδεσή τους είναι πολύ ισχυρή, όμως το μικρό χρονικό διάστημα που έζησε η Λούντο με το ζευγάρι, δεν μας αφήνει περιθώρια για να καταλάβουμε πολλά για τον χαρακτήρα του γαμπρού της, Ορλάντο. Σίγουρα είναι ένας άνθρωπος καλλιεργημένος, αφού διατηρεί τόσο πλούσια βιβλιοθήκη, αλλά μοιάζει και λίγο επιπόλαιο.
Η ουσία είναι ότι η Λούντο απέμεινε μόνη σε μια εχθρική για τους Πορτογάλους χώρα. Χτίζει έναν τοίχο στην πόρτα και έτσι σφραγίζει την μοναδική έξοδό της προς τον κόσμο! Παρέα της το ραδιόφωνο -όταν υπάρχει ακόμα ρεύμα- και τα αμέτρητα βιβλία του σπιτιού. Νιώθω θαυμασμό για εκείνη. Θέλει μεγάλο θάρρος να ζεις εντελώς μόνος. Ο έξω κόσμος φαντάζει απειλητικός, ασταθής. Το μόνο ζωντανό πλάσμα που αγάπησε, ο σκύλος της, ένας λευκός ποιμενικός με το ταιριαστό όνομα Φάντασμα, ήταν δώρο του γαμπρού της από κουτάβι. Μαζί περνούν όλες τις δυσκολίες όταν τα τρόφιμα στο κελάρι φθίνουν. Η ταράτσα καθώς και το παράθυρό της είναι η μόνη της επαφή με τον έξω κόσμο. Η Λούντο είναι αόρατη, σχεδόν διάφανη, κανείς δεν γνωρίζει την ύπαρξή της.
Περνάνε χρόνια... κι άλλα χρόνια... Η Λούντο καίει σανίδια, έπιπλα, βιβλία προκειμένου να ανάψει φωτιά και να επιβιώσει. Κι όταν τα τετράδια τελειώνουν, αρχίζει να γράφει στους τοίχους! Προσπαθώ να καταλάβω τον φόβο, την απόγνωσή της, την αίσθηση εγκατάλειψης. Κάποια στιγμή γράφει: «Τα τελευταία χρόνια κατάλαβα ότι για να έχω πίστη στον Θεό, πρέπει αναγκαστικά να πιστέψω και στην ανθρωπότητα. Δεν υπάρχει Θεός χωρίς την ανθρωπότητα. Εξακολουθώ να μην πιστεύω στον Θεό, ούτε στην ανθρωπότητα.»
Δυσκολεύομαι να συγκρατήσω άλλα ονόματα πρωταγωνιστών είτε πραξικοπηματιών είτε απλών ανθρώπων. Μέσα από τα μάτια της Λούντο νιώθω και εγώ να απομονώνομαι. Η προσοχή μου αποσπάται από τις ιστορίες και τα δεινά του έξω κόσμου και στρέφεται πάντα σε εκείνη: στις διαθέσεις της, στη ζωή της, στα συναισθήματά της, στους φόβους της.
Ο μικρός Σαμπαλού σκαρφαλώνει στις σκαλωσιές με την ελπίδα ότι ίσως βρει κάτι πολύτιμο στο διαμέρισμα. Αυτός είναι που ανακαλύπτει την ηλικιωμένη πλέον Λούντο και τη βοηθά στις ανάγκες της. Ορφανός ο ίδιος από μωρό την αποκαλεί γιαγιά του και έτσι η Πορτογαλίδα άποικος γίνεται η μοναδική του οικογένεια. Είναι μια αναπάντεχη και τρυφερή σκηνή, καθώς θα ήταν ακατόρθωτο, η γυναίκα με την περιορισμένη όραση να επιβιώσει χωρίς την πολύτιμη βοήθεια του μικρού.
Ακολουθούν κι άλλες ιστορίες. Μαθαίνουμε πράγματα που δεν τα γνωρίζαμε από την αρχή του βιβλίου αλλά σε αυτό το σημείο η ανάγνωση αρχίζει να με κουράζει. Πολλά ονόματα προσώπων που έπαιξαν ρόλο σε αυτήν την ιστορία, καθώς επίσης και κάποια πρόσωπα του παρελθόντος που εμφανίζονται. Δεν δίνω και πολύ σημασία. Τις περαιτέρω λεπτομέρειες τις θεωρώ μειονέκτημα του βιβλίου. Για κάποιον άλλον, μπορεί να παρουσιάζουν ενδιαφέρον. Για εμένα όχι. Όλη μου την προσοχή την έχει τραβήξει αυτή η γυναίκα και ο σκύλος της, που μάλιστα έζησε και παραπάνω από το προσδόκιμο όριο ζωής των σκύλων.
Το βιβλίο μπορεί να μην είναι μεγάλο σε όγκο, αλλά απαιτεί την προσοχή μας γιατί διαπραγματεύεται καταστάσεις και γεγονότα που δεν τα γνωρίζουμε. Για παράδειγμα, ξεκινώ από το γεγονός ότι κάθε πόλεμος είναι κακός. Πόσω μάλλον ένας εμφύλιος, αλλά δυστυχώς οι γνώσεις μου για εκείνη την περίοδο και τη συγκεκριμένη χώρα της Αφρικής, είναι ελάχιστες. Σίγουρα το παρόν βιβλίο αποτελεί εφαλτήριο για να ψάξω λίγο παραπάνω την εξαιρετικά ταραγμένη αυτή περίοδο (μιλάμε για την εποχή του 1975 και μετά) και ίσως να συγκρίνω και την κατάσταση άλλων χωρών στο ίδιο διάστημα.
Είναι πάντως βέβαιο ότι το βιβλίο δεν μπορεί να συγκριθεί με άλλο γιατί δεν μοιάζει με τίποτα από όσα έχω μέχρι τώρα διαβάσει. Ο τρόπος της αφήγησης είναι ζωντανός αλλά σου δείχνει μόνο ένα μέρος της κατάστασης, καθώς δεν αποτελεί ιστορικό μυθιστόρημα, μα πάντα κρατώ μια ξεχωριστή θέση στην καρδιά μου για τα βιβλία που σε παροτρύνουν να ψάξεις και για άλλες πληροφορίες. Εδώ παρουσιάζεται ένα μέρος της όλης κατάστασης. Αφήνεται στην ευχέρεια και στη διάθεση του καθενός αν θα ψάξει το όλον...
Στοιχεία βιβλίου:
Ιστοσελίδα: Πατήστε εδώ
Συγγραφέας: Ζοζέ Εντουάρντο Αγκουαλούζα
Συγγραφέας: Ζοζέ Εντουάρντο Αγκουαλούζα
Μετάφραση: Μαρία Μπεζαντάκου
Σελίδες: 192
Ημερ. έκδοσης: Νοέμβριος 2018
ISBN: 978-618-5400-01-9
ISBN: 978-618-5400-01-9
Ο Ζοζέ Εντουάρντο Αγκουαλούζα (José Eduardo Agualusa) γεννήθηκε το 1960 στο Ουάμπο της Ανγκόλας από πορτογάλους αποίκους γονείς. Πολυβραβευμένος συγγραφέας, έχει δει έργα του να μεταφράζονται σε είκοσι έξι γλώσσες και έχει τιμηθεί με πολύ σημαντικά λογοτεχνικά βραβεία. Έχει συγγράψει έντεκα μυθιστορήματα, πέντε θεατρικά έργα, καθώς και συλλογές διηγημάτων και βιβλία για παιδιά. Εργάζεται ως δημοσιογράφος και συγγραφέας, μοιράζοντας το χρόνο του μεταξύ Πορτογαλίας, Ανγκόλας και Μοζαμβίκης. Από τις εκδόσεις opera πρόκειται να κυκλοφορήσει το μυθιστόρημά του "Ο πωλητής παρελθόντων".
.jpg)
