Περίληψη οπισθόφυλλου:
Η ανάκτηση των θραυσμάτων της ψυχής των σαμουράι μέσα από τις αληθινές αναμνήσεις μίας κόρης που έζησε ανάμεσα σε δυο κόσμους!
Απ’τα βουνά του Έτσιγκο της Ιαπωνίας, στο Σινσινάτι των Ηνωµένων Πολιτειών και πίσω στο Τόκιο, η Έτσου-µπο, ένα αγοροκόριτσο -που αποκαλούσαν γενναίο γιο του ξεπεσµένου σαµουράι πατέρα της- µια γυναίκα µε ελεύθερο πνεύµα που δεν συµβαδίζει µε την εποχή της, περιγράφει µια Ιαπωνία που έχει πια χαθεί στην αχλή του χρόνου. Η κοινωνία και οι τάξεις της, οι θρησκευτικές πεποιθήσεις -µεταξύ βουδισµού και σιντοϊσµού- η αρχιτεκτονική, οι µύθοι και θρύλοι, η ποίηση, η λογοτεχνία και το θέατρο έχουν τη θέση τους στις σελίδες αυτού του βιβλίου, µε το φάντασµα του αυστηρού πρωτοκόλλου και το άκαµπτο πνεύµα των σαµουράι να πλανάται ανάµεσά τους. Όταν, πια, η Έτσου-µπο περνάει στην άλλη άκρη του ωκεανού, ανακαλύπτει τις οµοιότητες και τις διαφορές των Ιαπωνίδων µε τις γυναίκες της Αµερικής, ενώ αρχίζει να αναπτύσσει φεµινιστικές απόψεις. Ο γάµος, τα παιδιά, οι σχέσεις µε την οικογένεια, το χρέος στα ήθη και τα έθιµα, η εσωτερική πάλη της Ιαπωνίδας µε τη νεαρή γυναίκα που θέλει να εξαµερικανιστεί πρωταγωνιστούν στα αρωµατισµένα µε άνθη κερασιάς αποµνηµονεύµατα της ασυµβίβαστης Έτσου Ιναγκάκι Σουγκιµότο, που θα ήταν αδύνατο να µείνει κλεισµένη στην περιορισµένη κοινωνία της παλιάς Ναγκαόκα.
Η άποψή μου:
«Χρειάζεται μια τεράστια ποσότητα Ιστορίας για να δημιουργηθεί έστω και μια μικρή ποσότητα Παράδοσης».
---Henry James, 1843-1916, Αμερικανός συγγραφέας---
Διαβάζοντας ένα ιστορικό βιβλίο καταβυθίζεσαι σε αναλύσεις, γεγονότα, αποδείξεις που αποτελούνται από τεκμηριωμένες περιγραφές, ερευνητικό έργο και εν κατακλείδι, μία παρουσίαση, θα τολμήσω να πω, κάπως «στεγνή» και απόμακρη από συναίσθημα. Άλλωστε, κοινός τόπος, αυτή είναι και η δουλειά ενός ιστορικού επιστήμονα. Τι γίνεται όμως όταν όλη αυτή την εξιστόρηση, ιστορικών και μη γεγονότων, την τεκμηριώνει ένας αυτόπτης μάρτυρας; Πιθανόν με μη αντικειμενικότητα, αλλά είναι πια γνωστό ότι ο κάθε ιστορικός γράφει μέσα από ένα δικό του πρίσμα που περιλαμβάνει προσωπική θέση των πραγμάτων που εξιστορεί, απόψεις ενταγμένες μέσα στο δικό του κοινωνικοπολιτικό πλαίσιο, πολλές φορές παρουσίαση πληροφοριών ενταγμένες από μία πλευρά που ήδη έχει επικρατήσει μετά τη διάρκεια των γεγονότων (π.χ. πώς άραγε να ήταν, από καθαρά ιστορική τεκμηρίωση, η εξιστόρηση των γεγονότων του Β' Παγκοσμίου Πολέμου από την πλευρά των ηττημένων;).
Σε αυτό το βιβλίο η συγγραφέας δεν έχει την πρόθεση να εξωραΐσει ή να μας παρουσιάσει γεγονότα της εποχής των Σαμουράι μέσα σε στενό ιστορικό πλαίσιο. Κι αυτό γιατί πολύ απλά δεν το μπορεί. Δεν το μπορεί, όχι γιατί δεν έχει κριτική ματιά στα γεγονότα, αλλά απλώς είναι μία από αυτούς. Είναι μέλος μίας ιστορικής γενιάς Σαμουράι, και ως τέτοια μας διηγείται -μοναδικά- το πώς έζησε το τέλος αυτής της εποχής. Υποκειμενικά, αλλά προσωπικά έχω την εντύπωση ότι οι τόσο γλαφυρές διηγήσεις της δεν απέχουν πολύ από την πραγματικότητα. Δεν καταπιάνεται τόσο με μεγάλα ιστορικά γεγονότα, αν και δεν παύουν να ταξιδεύουν και τέτοια μέσα στις σελίδες του βιβλίου, όσο με απλές καθημερινές εξιστορήσεις προσωπικών βιωμάτων. Βιωμάτων που ωστόσο μας δείχνουν ένα ολοκληρωμένο κοινωνικό γίγνεσθαι. Μία λοιπόν γυναίκα, στο τελευταίο τέταρτο του 19ου αιώνα και εντεύθεν, περιδιαβαίνει τη βαθιά παραδοσιακή κοινωνία της Ιαπωνίας, τη θέση της γυναίκας, την οικογενειοκρατία και τον σεβασμό στα ήθη και έθιμα της εποχής της, τη μετανάστευση στις Η.Π.Α., την αγωνία μίας μητέρας για την ανατροφή των δύο θυγατέρων της που ακροβατούν μεταξύ Ιαπωνίας και Ηνωμένων Πολιτειών.
Η γλώσσα της περιγραφής της είναι βαθύτατα ευγενική και πιστή στα όσα έμαθε και διδάχτηκε ως κόρη ενός Σαμουράι. Οι ιστορίες της ακροβατούν μεταξύ πραγματικότητας και μύθου. Ακόμα και οι σκληρότατες περιγραφές θανάτων υφαίνονται στο χαρτί με σεβασμό στο τετελεσμένο, χωρίς ίχνος υστερίας ή εντυπωσιακών κραυγών και οιμωγών. Ένα απέραντο κλίμα ευγένειας και παράδοσης στις προσταγές τών ήδη αποφασισμένων και τετελεσμένων κοινωνικών και οικογενειακών συνθηκών. Το παράδοξο για εμάς, που όλο αυτό ακούγεται σχεδόν καταπιεστικό και ξεπερασμένο, είναι το ότι η κοινωνία της Ιαπωνίας, ακόμα και σήμερα, δεν το βιώνει ως κάτι το επιβεβλημένο και αναγκαστικό. Το ζει καθημερινά ως μέρος της ζωής της. Ως κομμάτι ενός κόσμου που μεν χάνεται, αλλά τιμάται καθημερινά και αδιάκοπα, θέλοντας, πιθανώς, έτσι να συγκρατήσουν ζωντανή και αλώβητη από τον χρόνο, τη μνήμη τους, την ιστορία τους και εν τέλει την ίδια τους την ύπαρξη και ψυχή τους.
Στοιχεία βιβλίου:
Ιστοσελίδα: Πατήστε εδώ
Συγγραφέας: Έτσου Ιναγκάκι Σουγκιμότο
Μετάφραση: Ελισσάβετ Κυρίτση
Σελίδες: 406
Ημερ. έκδοσης: 13/10/2023
ISBN: 978-960-626-664-5
Η Έτσου Ιναγκάκι Σουγκιµότο γεννήθηκε το 1874 στη Ναγκαόκα της επαρχίας Έτσιγκο, στην Ιαπωνία. Ο πατέρας της υπήρξε υψηλόβαθµος αξιωµατικός σαµουράι, ωστόσο µετά την κατάρρευση του φεουδαρχικού συστήµατος η οικογένειά της ξέπεσε. Αν και αρχικά προοριζόταν να γίνει ιέρεια, αρραβωνιάστηκε έπειτα από προξενιό µε έναν Ιάπωνα έµπορο που ζούσε στο Σινσινάτι του Οχάιο. Προκειµένου να προετοιµαστεί για το ταξίδι, φοίτησε σε σχολείο µεθοδιστών στο Τόκιο και έγινε χριστιανή. Το 1898 πήγε στις Ηνωµένες Πολιτείες, όπου και παντρεύτηκε τον µνηστήρα της, µε τον οποίο απέκτησαν δυο κόρες. Μετά τον θάνατό του, επέστρεψε στην Ιαπωνία, αλλά αποφάσισε ύστερα από καιρό να γυρίσει στις ΗΠΑ, για τις σπουδές των παιδιών της. Αργότερα, έζησε στη Νέα Υόρκη, όπου στράφηκε στη λογοτεχνία και άρχισε να διδάσκει ιαπωνικά, αλλά και κουλτούρα και ιστορία της Ιαπωνίας στο πανεπιστήµιο Columbia. Κείµενά της δηµοσιεύτηκαν σε εφηµερίδες και περιοδικά. Εκτός από την «Κόρη του σαµουράι» (1925), κάποια άλλα έργα της είναι τα: «Με τον Τάρο και τη Χάνα στην Ιαπωνία» (1926, σε συνεργασία µε τη Νάνσι Βιρτζίνια Όστεν), «Η κόρη του νάρικιν» (1932), «Εις µνήµη Φλόρενς Μιλς Γουίλσον» (1933), «Η κόρη του νόχφου» (1935), «Η γιαγιά Ο Κιο» (1940). Η κόρη της Τσιγιόνο Σουγκιµότο Κιγιούκα έγραψε το βιβλίο «Όµως τα πλοία πλέουν» (1959), στο οποίο περιέχονται λεπτοµέρειες από τα τελευταία χρόνια ζωής της Έτσου Σουγκιµότο.