Περίληψη οπισθόφυλλου:
Το βιβλίο παρουσιάζει με συγκριτικό τρόπο τους μύθους της αρχαίας Ελλάδας, της Αιγύπτου, της Ινδίας, του Θιβέτ, της Κίνας, της Ιαπωνίας, του Ιράν καθώς και τους μύθους των πολιτισμών του Μεξικού και του Περού.
Οι μύθοι σε όλους του αρχαίους πολιτισμούς αφηγούνται αρχετυπικές αλήθειες που σχετίζονται με τη δημιουργία του κόσμου και του ανθρώπου. Σκοπός του μύθων αυτών αλλά και των συμβολικών στοιχείων που περικλείουν, είναι να δώσουν τις αρχές που θα ζωογονήσουν το μέλλον και να οδηγήσουν τον άνθρωπο από τον κόσμο των αισθήσεων και της πολλαπλότητας στον πνευματικό κόσμο, τον κόσμο της ενότητας.
Η άποψή μου:
(γράφει η Μαριάννα Φλέσσα)
Το βιβλίο του καθηγητή Προσωκρατικής Φιλοσοφίας του Πανεπιστημίου της Νέας Υόρκης, Ιωάννη Φίκα είναι ένα δοκίμιο Συγκριτικής Μυθολογίας. Ο συγγραφέας, στους «Μύθους του αρχαίου κόσμου», καταφέρνει να συγκεντρώσει τους σημαντικότερους μύθους των πιο γνωστών αρχαίων πολιτισμών, δίνοντας ιδιαίτερα βάση στην πλούσια ελληνική μυθολογική παράδοση. Όπως και ο ίδιος αναφέρει, η μυθολογία είναι η γέφυρα που ενώνει τον πνευματικό κόσμο, τη μεταφυσική με τη φιλοσοφία. Είναι το πρώτο βήμα προς την κατεύθυνση αυτού που σήμερα ονομάζουμε επιστήμη, η προσπάθεια του ανθρώπου να ερμηνεύσει και επικοινωνήσει με τη φύση, τα φυσικά φαινόμενα, τον κόσμο. Για τον αρχαίο ελληνικό πολιτισμό, η μυθολογία προηγείται φυσικά της φιλοσοφίας και είναι η γέφυρα που οδηγεί την ανθρώπινη αναζήτηση στο θείο και στην αποδοχή της παντοδυναμίας του.
Ο λόγος έπεται του μύθου και η μετάβαση αυτή είναι κομβικό σημείο της ανάπτυξης του ανθρώπινου πνεύματος. Η απώτερη αποστολή του μύθου είναι να εξηγήσει τη φύση, η οποία διατηρεί τα μαγικά και δαιμονικά της στοιχεία. Είναι ο τρόπος για να κατανοήσει ο άνθρωπος το περιβάλλον του. Τις περισσότερες φορές η πηγή του μύθου χάνεται στα βάθη των αιώνων, ενώ σήμερα είναι κοινώς αποδεκτό ότι οι λέξεις μύθος αλλά και θρύλος είναι συνώνυμες του ψεύδους και των μη επαληθεύσιμων στοιχείων. Είναι μεταφυσικές δοξασίες, ίσως, που μας κάνουν να χαμογελάμε με την αφελή βάση τους. Σημαντική βαρύτητα στην απαξίωση του μύθου παίζει το γεγονός ότι ο τρόπος μετάδοσής του είναι ως επί τω πλείστον ο προφορικός λόγος που θεωρείται αναξιόπιστος. Αργότερα, στην ιστορική αρχαία Ελλάδα, ο Πλάτωνας στην Πολιτεία του, δια στόματος Σωκράτη, δηλώνει ότι «οι μύθοι εμπεριέχουν στοιχεία αλήθειας και δεν θα έπρεπε να τους αντιπαρατίθεται αφοριστικά ο λόγος».
Στο πρώτο μέρος του βιβλίου γίνεται μία καταγραφή και ερμηνεία της Κοσμογονίας και της εγκατάστασης των πρώτων ελληνικών φύλων στον ελλαδικό χώρο. Παρακολουθεί με επαρκή τρόπο τις κύριες αρχαιοελληνικές μυθολογικές γραμμές: Δωδεκάθεο, Ομηρικά έπη, Κύκλος Θησέα, μύθους προερχόμενους από τον Ησίοδο, ενώ δεν παραλείπεται να γίνει μια εξαιρετική ανάλυση και αναφορά σε αυτούς που μας έρχονται μέσω των αρχαίων θεατρικών συγγραφέων και, φυσικά, ένα μεγάλο κομμάτι της έρευνας είναι η αναφορά των μύθων στον Πλάτωνα. Στο δεύτερο μέρος, ο συγγραφέας παραθέτει μύθους που προέρχονται από άλλες χώρες με πλούσια μυθολογία: Αίγυπτος, Ινδία, Κίνα, Θιβέτ, Ιαπωνία κ.α., ενώ δεν παραλείπει να καταγράψει και την νεότερη μυθολογική παράδοση την εποχή του Μεσαίωνα και της Αναγέννησης σε ξεχωριστά κεφάλια και να εντρυφήσει ιδιαίτερα στους μύθους που καταγράφονται στη Τέχνη του 20ού αιώνα, όπως για παράδειγμα τον κύκλο του συνθέτη Βάγκνερ.
Η έρευνα του συγγραφέα είναι ενδελεχής και εντυπωσιακή τόσο στο βάθος της όσο και στην ιστορική προσέγγιση των μύθων και την ανάδειξη της αλήθειας που κρύβουν. Σημαντικό κομμάτι της έρευνάς του είναι η καταγραφή των απόψεων σύγχρονων φιλοσόφων όπως οι Eliade, Meier, Jung, Durant, κ.α. και η έκθεση των αναφορών τους, αλλά και της ερμηνείας των συμβολισμών τους ως πολιτισμικού φαινομένου. Το βιβλίο είναι γραμμένο σε κατανοητή γλώσσα και εμπλουτισμένο με συγκριτικούς πίνακες που αποδεικνύουν και αναδεικνύουν τη διαχρονική αξία της μυθοπλασίας (ακόμα και για την επιστήμη της Ιστορίας) καθώς και την παγκόσμια κοινή αφετηρία των κάποιων μύθων. Με απόλυτη ευστοχία και σαφήνεια, το βιβλίο κατορθώνει να συγκεντρώσει σημαντικά στοιχεία χωρίς να γίνεται κουραστικό. Το προτείνω γιατί είναι ένα αξιόλογο ανάγνωσμα για όλους τους λάτρεις της μυθολογίας και των συμβολισμών που τη συνοδεύουν.
Στοιχεία βιβλίου:
Ιστοσελίδα: Πατήστε εδώ
Επιμέλεια: Ιωάννης Φίκας
Σελίδες: 176 / Διαστάσεις: 16,5 x 23,5
Ημερ. έκδοσης: Ιούνιος 2019
ISBN: 978-960-468-240-9
Βιογραφικό του συγγραφέα:
O Γιάννης Φίκας εργάζεται ως Director of Corporate Relations & Cooperative Education στο New York College και είναι καθηγητής φιλοσοφίας στο State University of New York/Empire State College. Είναι πτυχιούχος του Τμήματος Μηχανικών Η/Υ & Πληροφορικής της Πολυτεχνικής Σχολής Πατρών, και διδάκτωρ της φιλοσοφίας του Τμήματος Φιλοσοφίας, Παιδαγωγικής και Ψυχολογίας του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών. Εργάστηκε ως Executive Director for Learning Technologies στο American College of Greece από το 1995 ως το 2011 και δίδαξε φιλοσοφία της Αναγέννησης στο Μεταπτυχιακό πρόγραμμα του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών από το 2001 ως το 2008. Είναι συγγραφέας επτά βιβλίων με φιλοσοφικό και ανθρωπολογικό περιεχόμενο.