Περίληψη οπισθόφυλλου:
Ένα βρέφος που αργοσβήνει, μια κατάρα που πρέπει να λυθεί τρεις φορές, άνθρωποι που δοκιμάζεται το κουράγιο τους και ψυχές κυνηγημένες επί σαράντα χρόνια. Ο Γιώργης και η Κωστούλα είχαν ρισκάρει τα πάντα για να σωθεί η μικρή τους κόρη, η Κλειώ, και παρ’ όλα όσα τους βρήκαν η αγάπη τους δεν λύγισε στιγμή. Ένας χρησμός, μια αυτοθυσία και ένας ύπουλος εχθρός φυλακίζουν τον Γιώργη, αφήνοντας την Κωστούλα να μεγαλώσει μόνη την κόρη της απέναντι σε μια κατάρα που κάθε φορά ξετυλίγεται πιο δυνατή. Τριάντα χρόνια μετά η Κλειώ ζει παγιδευμένη σ’ έναν γάμο που βυθίζει τη ζωή της σε κινούμενη άμμο, ώσπου κάποτε αφυπνίζεται και θεριεύει το αγρίμι της ψυχής της. Άραγε η ζωή αλλάζει αν το θελήσεις; Σε δεύτερους ρόλους, η κυρα-Δήμητρα με το αλλήθωρο μάτι της, ο γέροντας Τυροθόδωρας με τις συμβουλές του, ο Σήφης με το άσβεστο μίσος του και η καλόγρια Σταυροκατίνα πλέκουν όλοι μαζί το κρητικό υφαντό της οικογένειας Αηδονάκη. Μυστικά, χρησμοί, επαναστάσεις, λυτρωμοί, θαύματα, μαντινάδες, μπαλωθιές, χοροί και γύρω όλα να μοσχομυρίζουν άρωμα από ζεστό ψωμί, λάδι και ρίγανη. Η απίστευτη ιστορία της οικογένειας Αηδονάκη-ένας ζωντανός θρύλος στα Χανιά.
Η άποψή μου:
(γράφει η Λιάνα Τζιμογιάννη)
Έπρεπε να περάσει ενάμισης χρόνος για να διαβάσω το βιβλίο του Γιώργου Τζιτζικάκη. Όλοι μου έλεγαν ότι πρόκειται για αριστούργημα, όμως ήθελα κι εγώ να έχω άποψη περί του θέματος.
Το «Τ’αηδονιού το δάκρυ» κυκλοφόρησε από την Ωκεανίδα το 2015 και στα χέρια μου έπεσε λίγο πριν βγει το «Ένα δράμι δύναμης» στο αναγνωστικό κοινό (δηλαδή, Οκτώβρη ’16). Δεν ξέρετε πόσο πολύ μετάνιωσα που δεν το’πιασα νωρίτερα! Για μένα ήταν απλά το καλύτερο βιβλιοταξίδεμα που έκανα μέσα στο 2016!!! Και για να πω εγώ τέτοια κουβέντα, φανταστείτε πόσο πολύ ενθουσιασμένη έμεινα!
Θα ξεκινήσω με το μοναδικό -ας το πούμε- μειονέκτημα για μένα: πίστευα πως δεν υπήρχε περίπτωση να διαβάσω βιβλίο που απεικόνιζε ένα ρόπτρο τόσο ανατριχιαστικό, στο εξώφυλλο! Εκείνο το χέρι, που για να χτυπήσεις την πόρτα, έπρεπε να το αγγίξεις, μου έφερνε στο μυαλό στοιχειωμένα σπίτια και παγωμένα, νεκρικά χάδια! Τι να κάνω, είμαι ευαίσθητη ψυχούλα κι έχω αυτή την περίεργη αίσθηση, ΓΕΝΙΚΑ για τα ρόπτρα που απεικονίζουν ανθρώπινα μέλη! Για άλλους, αυτό το ρόπτρο σίγουρα θα αντικατόπτριζε πλουσιόσπιτα! Τέλωσπάντων, αφού έβαλα στην άκρη αυτή μου την αντιπάθεια, άνοιξα τις σελίδες και βυθίστηκα στο ζωντανό θρύλο των Αηδονάκηδων.
Το βιβλίο περιγράφει δύο ιστορίες που αναλύονται κεφάλαιο-παρά-κεφάλαιο. Ξεκινά στον ενεστώτα με γραφή τριτοπρόσωπη, σκιαγραφώντας τη ζωή της παντρεμένης Κλειούς, την κόρη του Γιώργη και της Κωστούλας Αηδονάκη, της οποίας η μοίρα είναι δεμένη με μια κατάρα κι έναν άντρα που ενώ αγαπά, αφήνει να την κακοποιεί συναισθηματικά, προκειμένου να μη μείνει στη μοναξιά. Συνεχίζεται σε παρελθοντικό χρόνο, καθώς ο συγγραφέας μας δίνει τις πληροφορίες που πρέπει (σε σωστή δοσολογία!) για να μας κεντρίσει το ενδιαφέρον στο πώς οι «αμαρτίες γονέων, παιδεύουσι τέκνα»! Σε κάθε κεφάλαιο εισχωρούμε πιο βαθιά στο μυστήριο, που απαιτεί τη βοήθεια και την ευλογία του Θεού! Ταυτιζόμαστε με την απατημένη νοικοκυρά που άλλα όνειρα είχε και αλλιώς της φέρθηκε η ζωή, μισούμε τον άντρα που την κακομεταχειρίζεται, αλλά χαιρόμαστε ιδιαίτερως, όταν η Κλειώ -φτάνοντας στο ζενίθ της ανοχής- ξεσπά και επαναστατεί!
Ταυτόχρονα, ερχόμαστε σε επαφή με πολιτισμικά στοιχεία, τοπικές γεύσεις και τις κρητικές παραδόσεις (τόσο ζωντανές στη σελίδα 52, που αναβιώνεται ένα πανηγύρι), με τις μαντινάδες, που μπορεί να μοιάζουν με μελοποιημένα ποιήματα, και που δεν αποτελούν μόνο τραγούδι, μα και καημό. Συγκινητική κι ανατριχιαστική η σκηνή που ο Γιώργης χορεύει με πάθος, τραγουδώντας μια μαντινάδα με δάκρυα στα μάτια, ενώ η κόρη του -παιδί ακόμα- χειροκροτά, χωρίς να ξέρει τι θα επακολουθήσει. Περιγράφεται η ηρωίδα μάνα και ο άντρας-παληκάρι, συνέχεια της γυναίκας του, που θεωρεί πως το να τη βοηθήσει στις δουλειές του σπιτιού, είναι τιμή του και όχι υποχρέωση! Μαθαίνουμε για την ανιδιοτελή αγάπη και το πόσο μονιασμένοι υπήρξαν οι γονείς της Κλειούς, κάτι που προκαλούσε τη ζήλεια όσων δεν την έζησαν ποτέ και δη, του χειρότερου εχθρού του Γιώργη: του Σήφη. Εξαιρετικά δυνατές σκηνές ντύνουν το ανάγνωσμα, πράγμα που με δυσκολεύει να επιλέξω μόνο μια για να αναφέρω: από τη Σταυροκατίνα που παρουσιάζεται ως αγία (σελ. 48-51) και διατελεί ένα θαύμα για τη σωτηρία της Κλειούς, μέχρι την απομάκρυνση με χειροπέδες του Γιώργη και τη φράση «Είσαι Αηδονάκισσα!» στη γυναίκα του (σελ. 242-243), περιγράφοντας παράλληλα τον άρρηκτο δεσμό των δύο ερωτευμένων, που δέχτηκαν τη σκληρή τους μοίρα, με μια όμορφη παρομοίωση: «όπως τ’αηδόνι που φωλιάζει ακόμη και στο κρύο, περιμένοντας το ταίρι του να φέρει την άνοιξη». Εδώ δηλαδή, δε θα φανταζόμουν άλλου είδους πουλιού για το τρυφερό ενσταντανέ!
Το κείμενο είναι διανθισμένο με τη ντοπιολαλιά των Χανίων και τυχόν άγνωστες λέξεις επεξηγούνται σε παρενθέσεις την ίδια στιγμή, γεγονός που δε σε βάζει στον κόπο να διακόψεις την ανάγνωση και να κοιτάξεις κάποιο παράρτημα στο τέλος του βιβλίου ή υποσημειώσεις κι εξηγήσεις στο κάτω μέρος της σελίδας. «Μπορεί να έχουν βάσανα κι έγνοιες, μα δεν τις σέρνουν ξοπίσω τους», γράφει ο συγγραφέας στη σελίδα 273, παρουσιάζοντάς μας τον τρόπο ζωής με ολοζώντανες εικόνες γυναικών να
είναι στο σπίτι τους, δούλες και κυρές, όσο οι άντρες εργάζονται ή
περνούν την ώρα τους στο καφενείο. Όλοι στο χωριό γνωρίζουν τους διπλανούς τους, κάτι που δε συμβαίνει στην πόλη, όπου ζει η ενήλικη Κλειώ, πλην ελαχίστων εξαιρέσεων. Δε γνωρίζω για τους άλλους Έλληνες, όταν επιστρέφουν στα πάτρια εδάφη (υποθέτω πως συμβαίνει το ίδιο σε όλες τις άλλες καταγωγές), μα στους κρητικούς -όπως και περιγράφεται στο βιβλίο- η αγάπη για τις ρίζες και το να φιλήσεις τα χώματα που πατάς, είναι μεγάλο θέμα, ιερό τόσο στην καρδιά όσο και στο μυαλό. Η φιλοξενία και η περηφάνεια είναι ακόμα ένα χαρακτηριστικό τους κι όλα αυτά, το ότι καταγράφτηκαν με τόσο σεβασμό από τον Γιώργο Τζιτζικάκη, είναι κάτι που σε συγκινεί βαθύτατα!
Το ανάγνωσμα στο σύνολό του διακατέχεται από έναν υπέροχο λυρισμό, τον οποίο ο Γιώργος ως χαρακτήρας -καθώς γνωριζόμαστε προσωπικά- δεν περίμενα να βγάλει στη γραφή του, αφού πρόκειται για απίστευτο πειραχτήρι! Η παρομοίωση της ζωής και καρδιάς με ένα ποδήλατο και του καλαθιού του, αντίστοιχα, στη σελίδα 388 είναι από τις αγαπημένες μου, καθώς μοιάζει να αναφέρεται σε μένα! Ταυτίζεσαι απόλυτα σε αρκετά αποφθέγματα σοφίας του συγγραφέα, όπως στη σελίδα 166: «οι γκρεμισμένοι της ζωής δε χρειάζονται κι άλλους σεισμούς.»
Προσωπικά προέβλεψα την εξέλιξη αρκετών σκηνών, μόνο επειδή ήλπιζα να συμβεί το αναπάντεχο, το δίκαιο, το πρέπον! Ευχαριστώ πολύ τον Γιώργο που δε με διέψευσε και ικανοποίησε την ελπίδα/επιθυμία μου. Ο αναγνώστης όμως, όσο κι αν ελπίζει, σίγουρα θα αιφνιδιαστεί προς το τέλος του βιβλίου, όταν η μέγιστη ανατροπή κάνει την εμφάνισή της, δίνοντας ιδιαίτερη αξία στο κείμενο...
Ένα καταπληκτικό βιβλίο που δεν πρέπει να λείπει από τη βιβλιοθήκη σας και που όσα χρόνια κι αν περάσουν, ο μύθος του αηδονιού θα σας συντροφεύει... Εμένα παντού!...
Στοιχεία βιβλίου:
Ιστοσελίδα: Πατήστε εδώ
Συγγραφέας: Γεώργιος Ελ. Τζιτζικάκης
Σελίδες: 608
Ημερ. έκδοσης: 14/04/2015
ISBN: 978-960-410-739-1
.jpg)
