---Δημοσιεύτηκε: 16/02/2020---
Περίληψη οπισθόφυλλου:
Η χώρα σε παρακμή. Η πατρίδα συρρικνώνεται και καταρρέει. Την κρίσιμη στιγμή τρεις άντρες παλεύουν για την ηγεσία. Τον Θρόνο. Μαζί και για τη δύναμη της εξουσίας, την κληρονομιά του παρελθόντος, το μεγαλείο του στέμματος, αλλά και για μια θέση στην Ιστορία. Οι τρεις άντρες, αν και αδέλφια, είναι τελείως διαφορετικοί μεταξύ τους και προτείνουν ο καθένας διαφορετικούς τρόπους σωτηρίας. Η αντιπαράθεση είναι αναπόφευκτη.
Μόνο που αυτή η αντιπαράθεση δεν είναι ούτε οικογενειακή, ούτε φιλική, ούτε καν ακαδημαϊκή. Η επικράτηση του ενός σημαίνει τον αφανισμό των άλλων. Ο δρόμος για τον θρόνο είναι ποτισμένος με αίμα που φέρνουν οι διαφορετικές ρίζες, τα απωθημένα, τα συμπλέγματα, αλλά κυρίως η δίψα για εξουσία. Ένας αγώνας ηρώων είναι αυτή η ιστορία, ένας αγώνας μέχρι θανάτου για τον θρόνο αλλά και, όπως επιθυμούν και ισχυρίζονται, για τη σωτηρία της πατρίδας. Όλα αυτά μέσα σε μια ακόμη κορυφαία μάχη. Αυτή με τον χρόνο. Γιατί απέξω όλο και σιμώνουν οι δράκοι.
Η άποψή μου:
Ο Μιχάλης Σπέγγος δε χρειάζεται ιδιαίτερες συστάσεις. Είναι ιδιαίτερα αγαπημένος συγγραφέας του ελληνικού αναγνωστικού κοινού. Στα χέρια μου κρατώ το τελευταίο του μυθιστόρημα, το όγδοο στη σειρά. Θα μπορούσα να το κατατάξω στην κατηγορία των ιστορικών μυθιστορημάτων, αλλά η "Χώρα από χαλκό", για λόγους που θα εξηγήσω παρακάτω, δεν είναι ένα καθαρόαιμο βιβλίο αυτού του είδους. Είναι ένα έργο μεγάλης έκτασης, ένα πόνημα 670 σελίδων, και φέρει ένα πλήθος αλληγορικά μηνύματα με ένα κείμενο πολλαπλών αναγνώσεων.
Στο σκοτεινό εξώφυλλο του βιβλίου δύσκολα διακρίνει κανείς την εικόνα και αυτό σε προδιαθέτει για το επίσης σκοτεινό περιεχόμενό του. Είναι η εικόνα ενός πολεμιστή των μέσων χρόνων που φοράει σιδερένιο πουκάμισο και κρατάει ένα σπαθί. Ο τρόπος που το σφίγγει με τα δυο του χέρια (τα οποία φαίνονται να είναι σημαδεμένα από πληγές πρότερων μαχών;) μάς παραπέμπει ότι βρίσκεται σε θέση άμυνας. Είναι η πρώτη εντύπωση που πήρα από το βιβλίο. Η δεύτερη ήταν ο τίτλος: "Χώρα από χαλκό". Ποια είναι, όμως, η Χώρα από χαλκό; Δεν κατονομάζεται ρητώς, αλλά εύκολα μπορεί να μαντέψει κανείς, από τους τόπους που εκτυλίσσεται η ιστορία: Κωνσταντινούπολη/Βασιλεύουσα, το Αιγαίο και τα νησιά του, Ανατολική Μεσόγειος, ότι εννοεί τη Βυζαντινή Αυτοκρατορία. Σε χρόνο που, επίσης δεν προσδιορίζεται επακριβώς, βρίσκουμε τη χώρα σε κατάπτωση. Έχει περάσει η εποχή της ανόδου και η χώρα βρίσκεται σε παρακμή. Χώρα από Χαλκό, που όπως και το μέταλλο ο χαλκός, είναι εύπλαστη και μαλακή, αδύναμη να προβάλει αντίσταση σε εχθρούς, που την έχουν περικυκλώσει, οπλισμένους με Σίδερο. Το βιβλίο είναι η ιστορία αυτής της παρακμής και η απόπειρα κάποιων αξιωματούχων της να τη σταματήσουν. Αντίθετα, κάποιες κεφαλές της εξουσίας συμβάλλουν στη φθορά και κάποιοι άλλοι είναι απλοί θεατές με αδύναμη θέληση και ανίκανοι να οργανώσουν την όποια άμυνα. Με το πέρασμα του χρόνου, η χώρα όλο και περισσότερο ολισθαίνει στην καταστροφή και το γεγονός αυτό είναι ο πυκνωτής ενός τεράστιου σημασιολογικού φορτίου για την εξέλιξη του μυθιστορήματος.
Η "Χώρα από χαλκό" δεν είναι ένα ευχάριστο βιβλίο. Την αγάπησα, όμως, γιατί περιέχει ισόποση και επιτυχημένη μίξη της ιστορικότητας και φαντασίας. Στα τρία αδέρφια που μάχονται για την εξουσία μπορεί κάποιος να αναγνωρίσει (ή και να μη μπει καθόλου σε αυτή τη διαδικασία, αν δεν το θέλει), γνωστές μορφές όχι μόνο της εποχής του Βυζαντίου, αλλά και από άλλες στιγμές της παγκόσμιας ιστορίας, άλλες χώρες και άλλους πολιτισμούς, ακόμα και σύγχρονους ηγέτες ή επαναστάτες. Δε συγκρούονται μόνο οι τρεις πρωταγωνιστικοί χαρακτήρες του βιβλίου, αλλά η ίδια τους η κοσμοθεωρία για τη διακυβέρνηση της αυτοκρατορίας σε μία εποχή που είναι έτοιμη να καταρρεύσει και το μέλλον της είναι αβέβαιο. Ένιωσα να συμπάσχω, να ζω και να ερωτεύομαι μαζί τους, ένιωσα δέος και φόβο για το επερχόμενο, αν και η μοίρα της χώρας μοιάζει προδιαγεγραμμένη και αναπόφευκτη. Επιβεβαίωσα αυτό που συνειδητά γνωρίζουμε όλοι μας, ότι για χάρη της εξουσίας ο άνθρωπος μπορεί να φτάσει στα άκρα. Έζησα μέσα από τις σελίδες του βιβλίου προδοσίες και ανέντιμες πράξεις, αλλά και τις αγαθές, ηρωικές και φιλοπάτριδες ενέργειες κάποιων άλλων χαρακτήρων. Όλα μέσα από ρεαλιστικές περιγραφές που με έβαλαν πολύ γρήγορα στο κλίμα του βιβλίου και με απορρόφησαν. Ένιωσα να είμαι παρούσα και ο Μιχάλης Σπέγγος ξέρει πολύ καλά πώς να το κάνει αυτό.
Με αδιαφανή, ετεροδιηγητική αφήγηση και με στρωτή σύγχρονη μέση γλώσσα, πλάθεται μια μοναδικά αληθοφανής μυθοπλασία στην οποία -όπως προείπα- ενσωματώνονται και ιστορικά στοιχεία. Η προβολή που έκανα όταν το διάβαζα ήταν στο σήμερα. Η αλληγορία είναι ολοφάνερη και απτή. Η αγωνία κλιμακώνεται σελίδα με τη σελίδα και η κορύφωση της ιστορίας είναι απόλυτα ικανοποιητική, όπως επίσης και διδακτική. Οι εχθροί πυκνώνουν γύρω από τα τείχη της Βασιλεύουσας και οι υποχρεώσεις προς το λαό αυξάνονται. Κανείς από τους ηγέτες δεν ασχολείται με τις υποθέσεις αυτές σοβαρά, αντίθετα τις χρησιμοποιούν ως όπλα για να ενδυναμώσουν την ισχύ τους έναντι των εσωτερικών τους πολιτικών αντιπάλων. Σε μια μοναδική και ιδιαίτερα γόνιμη, για αυτόν, συγγραφική εποχή, ο Μιχάλης Σπέγγος μας παραδίδει μια πρόβα για το τι έπεται όταν δεν διδασκόμαστε από το παρελθόν. Είμαστε καταδικασμένοι να ξανακάνουμε τα ίδια λάθη. Και ο συγγραφέας δεν θεωρώ ότι μιλάει μόνο για τη χώρα, αλλά για τον ίδιο μας τον εαυτό. Ο εχθρός είναι προ των πυλών...
Στοιχεία βιβλίου:
Ιστοσελίδα: Πατήστε εδώ
Συγγραφέας: Μιχάλης Σπέγγος
Σελίδες: 672 / Διαστάσεις: 13 x 20cm
Ημερ. έκδοσης: Νοέμβριος 2019
ISBN: 978-960-19-0774-1
Ο Μιχάλης Σπέγγος έχει γράψει µυθιστορήµατα, θεατρικά και διηγήµατα.
Το «Χώρα από Χαλκό» είναι το όγδοο µυθιστόρηµά του.
.jpg)
